بررسی تاثیر کاشت درختچه سیاه ‌تاغ بر خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک (مطالعه موردی: مراتع شهرستان مه‌ولات)

در این تحقیق، تاثیر گونه درختی سیاه تاغ (haloxylon aphyllum) بر خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک زیراشکوب با توجه به سن گیاه مورد بررسی قرار گرفت. بدین‌صورت که تاثیر درختچه سیاه‌تاغِ 2، 5 و 10 ساله در دو عمق 30-0 سانتیمتر و 60-30 سانتیمتر بر خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک شامل مولفه‌های ازت کل، فسفر کل، پتاسیم، کربن آلی خاک، بافت خاک، اسیدیته، هدایت الکتریکی و نسبت کربن به نیتروژن خاک ارزیابی شد. در این تحقیق، 30 نمونه خاک از زیراشکوب سیاه تاغ (برای هر سن 10 نمونه و برای هر عمق 5 نمونه) و 30 نمونه از فضای بین درختچه‌های تاغ برداشت و در آزمایشگاه، خصوصیات فیزیکی و شیمیایی آن ها اندازه گیری شد. سپس داده های به‌دست‌آمده با استفاده از آزمون‌های تجزیه واریانس و آزمون من -ویتنی در محیط نرم ‌افزار spss تحلیل شد. نتایج نشان داد که حضور درختچه سیاه‌تاغ و سن آن در هر دو عمق مورد مطالعه، تاثیر معنی‌داری بر مقدار اسیدیته دارد، درحالی‌که تاثیر معنی داری در هدایت الکتریکی خاک ندارد. تفاوت معنی داری بین بافت خاک در منطقه آزمایش و منطقه شاهد مشاهده ‌شد اما مقدار شن، سیلت فقط در درختچه‌های دو ساله و در هر دو عمق در زیر درختچه تاغ و فضای بین درختچه‌ها تغییر معنی‎‌دار داشتند. کاشت گیاه سیاه‌تاغ بر نیتروژن و کربن آلی در عمق 30-0 سانتیمتر تاثیر معنی ‌داری داشته، اما در عمق 60-30 سانتیمتری تاثیری نداشت. سن گیاه سیاه‌تاغ در هر دو عمق مورد مطالعه بر مقدار نیتروژن و کربن آلی خاک تاثیر معنی ‌داری گذاشته است. کاشت گیاه سیاه‌تاغ در هیچ‌یک از دو عمق مورد مطالعه بر متغیر فسفر، پتاسیم و شاخص تجزیه لاشبرگ (نسبت کربن به نیتروژن c/n) خاک تاثیر معنی ‌داری نشان نداد اما سن گیاه در هر دو عمق بر پتاسیم خاک و در عمق 30-0 سانتیمتر بر فسفر خاک تاثیر معنی داری نشان داد. نتایج کلی این پژوهش نشان داد که اثر سن گیاه بر تغییر خصوصیات شیمیایی خاک زیر آن معنی‌دار بوده و با افزایش سن توده، این اثر مشهودتر است.

investigating the effect of planting haloxylon aphyllum on the physical and chemical properties of soil (case study: rangelands of mahvelat county)

in this research, the effects of haloxylon aphyllum on physical and chemical charactristics of soil considering the age of the plant was studied. the effects of 2, 5 and 10 years old haloxylon aphyllum at two depths of 0-30 and 30-60 on physical and chemical properties of soil including total nitrogen, total phosphorus, total potassium, soil organic carbon, soil texture, ph, electrical conductivity and carbon-to-nitrogen ratio of soil were evaluated. in this research, 30 soil samples from underneath of haloxylon aphyllum (10 samples for each age and 5 samples for each depth) and 30 samples between the plants were taken and their physicochemical and chemical properties were measured in the laboratory. then, the data were analyzed using anova and mann-whitney tests in spss software. the results showed that planting of haloxylon aphyllum and its age at two studty depths have a significant effect on ph, but has no significant effect on ec. there was no significant difference between the soil texture in the experimental area and the control area, but the amount of sand and silt just for biennial shrubs in both soil depths had significant change. the implantation of haloxylon aphyllum on n and oc at 0-30 depth has a significant effect, but does not affect the depth of 30-60 cm, but the age of the haloxylon aphyllum in both depths has a significant effect on n and oc content. vegetative planting in both depths of 0-30 and 30-60 was not significantly affected by p, k and c/n variables, and the age of the plant in both depths was significant on k soil and at 0-30 with p soil. in general, the results of this study showed that the effect of age on the change in chemical properties of soil is significant and with increasing age of the site (the age of haloxylon aphyllum grafts) this effect is more evident.