اندازه‌گیری و مدل‌سازی نمایه نسبت تاج برای گونه بنه .pistacia atlantica desf در جنگل حفاظت شده باغ شادی استان یزد

نسبت تاج یکی از مهم ترین مشخصات درختان برای مدل سازی رشد و همچنین ارزیابی فضای رقابتی در توده های جنگلی است. هدف از این پژوهش مدل‌سازی نمایه نسبت تاج برای گونه بنه در منطقه حفاظت‌شده باغ شادی یزد در ناحیه رویشی ایرانتورانی بوده است. نمونه برداری به روش ترانسکت ممتد با در نظر گرفتن حد شمارش بیش از پنج سانتی متر انجام گرفت. در هر خط نمونه ارتفاع کل درخت، ارتفاع تاج، قطر برابرسینه و ارتفاع از سطح دریا اندازه گیری شد. برای بررسی نوع و شدت رابطه متغیرهای ارتفاع از سطح دریا و قطر تنه با نسبت تاج، ابتدا تحلیل همبستگی انجام شد. برای مدل‌سازی از روش های تحلیل رگرسیون خطی، تخمین منحنی (شامل مدل‌های درجه‌دو، درجه سه، لجستیک، نمایی، معکوس و توانی خطی شده) و غیرخطی (لجستیک، ریچارد، وایبول و نمایی) استفاده شد. نتایج نشان داد که مدل خطی برازش یافته بر داده های قطر برابرسینه به‌منظور پیش‌بینی نسبت تاج، ازنظر آماری معنی دار است اما مقدار ضریب تعیین قابل‌توجه نبود (0.33 = 2^r). مدل‌های غیرخطی نیز حداکثر 34 درصد تغییرات نسبت تاج را با دقت مناسب پیش‌بینی کردند. متغیر ارتفاع از سطح دریا پیش‌بینی کننده مناسبی برای نسبت تاج درختان بنه نبود. در این پژوهش به علت تنک بودن توده جنگلی، نبود رقابت موثر بین درختان و یکنواختی محیط رقابتی، نسبت تاج کمتر تحت تاثیر متغیرهای مستقل مانند قطر برابرسینه قرار گرفت. بر این اساس، در توده های تنک مناطق کوهستانی ایرانتورانی، توسعه مدل های قدرتمند برای پیش بینی نسبت تاج با موفقیت کمی همراه خواهد بود.

Measuring and modeling the crown ratio index for wild Pistachio (Pistacia atlantica Desf.) in Baghe-Shadi protected forest, Yazd province

The crown ratio is one of the most important attributes of trees for modeling growth and evaluating the competitive environment in forest stands. This research was carried out to determine the crown ratio for wild pistachio. Continuous transect sampling was carried out with the counting limit of 5cm diameter at breast height. In each transect, the total height of the tree, the height of the crown, the diameter at breast height (DBH) and the elevation were measured. To study the type and severity of the relationship between elevation and DBH with crown ratio, correlation analysis was conducted. For modeling using linear regression analysis techniques, the curve estimation (including simple linear, second, third, linearized logistic, exponential, inverse and power) and nonlinear models (logistic, Richard, Weibull, and exponential) were used. The results showed that the linear model fitted to DBH data in order to predict crown ratio was statistically significant but the Rsquare was not noticeable (R2 = 0.33). Nonlinear models explained a maximum of 34% of variations in crown ratio with high precision. Elevation from the sea level was not a suitable predictor for the crown ratio. In this study, due to the low stand density, lack of effective competition between trees and the uniformity of the competitive environment, the crown ratio was less affected by independent variables such as DBH. Accordingly, it seems that in the low density forests of the IranTouranian region, the development of powerful models to predict the crown ratio will have little success.