برنامه ریزی راهبردی برای توسعه پایدار در مناطق خشک (مطالعه موردی: منطقه حفاظت شده کهیاز استان اصفهان)

مناطق حفاظت‌شده از جمله مهم ترین مناطقی هستند که برای حفاظت از گونه‌های گیاهی و جانوری در درازمدت دارای حائز اهمیت هستند. شناخت فرصت‌ها و تهدید‌ها در این مناطق جهت برنامه‌ریزی راهبردی به منظور دستیابی به توسعه پایدار ضروری است.تجزیه و تحلیل نقاط قوّت، ضعف، تهدید‌ها و فرصت‌ها (swot) یکی از کاربردی‌ترین رویکردهای شناخت و سنجش وضعیت است. هدف از تحقیق حاضر بررسی و تحلیل نقاط قوّت، ضعف، تهدید‌ها و فرصت‌ها در منطقه حفاظت‌شده کهیاز با استفاده از رویکردهای کمّی و کیفی نظیر swot، فرآیند تحلیل سلسله مراتبی و ماتریس برنامه‌ریزی راهبردی کمّی و ارائه راهکار مدیریتی مناسب برای توسعه پایدار در این منطقه است. نتایج نشان داد که بالا بودن تنوع‌زیستی، حضور گونه‌های شاخص نظیر هوبره و چشم‌اندازهای زیبا و بکر مهم ترین نقاط قوّت این منطقه و نزدیکی به منطقه گردشگری زواره و پناهگاه حیات‌وحش خارو و نزدیکی به مراکز جمعیتی مهم ترین فرصت‌های منطقه است. مهم ترین نقاط ضعف، کمبود نیروی انسانی و تجهیرات حفاظتی، حضور دامداران در منطقه و نبود مدیران آگاه و ضعف مدیریت آنها و مهم ترین عوامل تهدید‌کننده در منطقه کهیاز، چرای بی‌رویه دام، شکار غیرمجاز و نامناسب بودن زیر‌ساخت و عدم سرمایه‌گذاری در منطقه شناسایی شد. ماتریس برنامه‌ریزی راهبردی کمّی نشان داد بهترین راهبرد مدیریتی در این منطقه، توسعه گردشگری است. تنوع چشم‌اندازهای طبیعی و بکر و تنوع حیات‌وحش منطقه شرایط مناسبی برای برگزاری تورهای طبیعت‌گردی فراهم می کند. توسعه زیرساخت‌ها و امکانات موردنیاز، تبلیغات موثر با استفاده از فناوری‌های جدید و سرمایه‌گذاری‌ مناسب در این حوزه ضروری است.

Strategic planning for sustainable development in arid lands (Case study: Kahyaz protected area, Isfahan province)

Protected areas are important for longterm conservation of plant and animal species. Understanding the opportunities and threats in these areas is essential for strategic planning to achieve sustainable development. Strengths, Weaknesses, Threats, and Opportunities (SWOT) is one of the most widely used strategic planning technique. The current study aimed to investigate the most important internal factors (strengths and weaknesses) and external factors (threats and opportunities) in Kahyaz protected area, Isfahan, using a combination of qualitative and quantitative approaches including, SWOT, analytic hierarchy process and quantitative strategic planning matrix and to present the best management strategies to improve the status of the region. Results showed that high biodiversity, presence of key species such as Asian bustard and beautiful and unique landscapes were the most important strengths, and the proximity of Kahyaz to Kharoo wildlife refuge and Zawarah tourist area and its proximity to population centers were the most important opportunities. Lack of staff and protective guards, the presence of livestock and the lack of knowledgeable managers and conservation programs were the most important weaknesses. Illegal hunting and grazing, inadequate infrastructure and the lack of investments were the major threats in Kahyaz protected area. Quantitative strategic planning matrix showed that the best management strategy in this region is tourism development. The presence of ecotourism attractions in the region and a variety of natural and unique landscapes, provide suitable conditions for ecotourism tours in Kahyaz. While the lack of infrastructure and facilities, effective advertisement and the lack of appropriate investments were recognized as obstacles to sustainable ecotourism development in the area.