بررسی تغییر ویژگی‌های مورفوفیزیولوژیکی نهال‌های سرو شیراز، توت و ایلان تحت تنش شوری آب

شوری آب و خاک یکی ازعوامل مهم محدودکننده توسعه فضای سبزدر مناطق گرم وخشک ایران است .در این مطالعه برخی ویژگی های مورفو فیزیولوژیکی نهال‌های سرو شیراز، توت و ایلان به تنش شوری آب در نهالستان سوکان سمنان بررسی شد. تعداد هشت سطح تیمار شوری آب صفر، 2، 4، 6، 8، 10، 12 و  14 ds/m در نظر گرفته شد. هفته‌ای دو بار به مقدار چهار لیتر آبیاری از تیر ماه تا شهریورماه انجام و در طول دوره آزمایش ویژگی های مورفولوژیکی مانند ارتفاع نهال، قطر یقه هر 15 روز یک‌بار پس از شروع اعمال تیمار اندازه‌گیری گردید. در پایان آزمایش نمونه‌های برگ نهال‌ها جمع‌آوری و به آزمایشگاه انتقال و صفات وزن‌تر و خشک ریشه و اندام هوایی، محتوی نسبی آب برگ و میزان عناصر سدیم و پتاسیم برگ به روش شعله سنجی، کلسیم و منیزیم برگ به روش کمپلکسومتری، میزان نیتروژن برگ با استفاده از روش تیتراسیون و فسفر برگ به روش آمونیوم مولیبدات در آزمایشگاه اندازه‌گیری شدنتایج نشان داد که برای صفات ارتفاع نهال، قطر یقه، تعداد برگ، وزن‌تر و خشک ریشه و اندام هوایی و محتوی نسبی آب برگ، میزان عناصر سدیم، کلسیم، فسفر، منیزیم، نیتروژن و پتاسیم برگتیمارهای شوری و گونه در سطح یک درصد معنی‌دار بود. ولی اثر متقابل گونه و شوری برای کلیه صفات فوق در سطح یک درصد معنی‌دار و برای صفات قطر یقه و عناصر نیتروژن و پتاسیم برگ معنی‌دار نبود. بررسی نتایج مقایسه میانگین ها نشان داد که با افزایش شوری میزان سدیم برگ افزایش ولی باقی صفات فوق کاهش یافت. نقطه حساس تغییرات صفات فوق اغلب در شوری 6 تا 8 ds/m به بالا بود که نشان می‌دهد گونه‌های مورد مطالعه می‌توانند شوری تا حد مذکور را تحمل نمایند. در مقایسه از نظر کلیه صفات ارتفاع نهال، قطر یقه، تعداد برگ، وزن‌‎تر و خشک‌ریشه و اندام‌هوایی و محتوی نسبی آب برگ، میزان عناصر سدیم، کلسیم، فسفر، منیزیم، نیتروژن و پتاسیم برگ در بین سه گونه به ترتیب گونه‌های توت و ایلان و سپس سرو شیراز بیشترین مقاومت به شوری را نشان دادند.

Investigation of morpho-physiological characteristics seedlings of Cupressus Sempervirens, Morus alba and Ailanthus altissima to water salinity stress

Water and soil salinity is one of the important factors limiting the development of green space in arid regions of Iran .In this study, some morphophysiological characteristics of Morus alba, Ailanthus altissima and Cupressus Sempervirens seedlings to water salinity stress in Sokan nursery of Semnan were investigated.Eight levels of water salinity treatment were considered as 0, 2, 4, 6, 8, 10, 12 and 14 ds/m and irrigation was performed twice a week in the amount of four liters from July to September.During the experiment, morphological characteristics such as height and collar diameter of seedling were measured every 15 days after the start of treatment.At the end of the experiment, leaf samples of seedlings were collected and transferred to laboratory and dry and fresh weight of roots, shoots, leaves, Rwc, amount of Na+ and K+ leaf with flammimetric method, Ca+2 and Mg+2 leaf was measured by the complexometry method, the leaf nitrogen level using titration and phosphorous leaf method by ammonium molybdate in the laboratory.The results showed that the traits of seedling height, collar diameter, number of leaves, fresh and dry roots and shoots and, Rwc, content of Na+, Ca+2, P, Mg+2, N and K+ of leaf in salinity and species treatments were significant at 1% percent level. However, the interaction effect of species and salinity were not significant for all the above traits at the level of 1% and for the trait diameter of the collar and the elements nitrogen and potassium of leaf were not significant. Results of comparison of means showed that with increasing salinity, the amount of leaf sodium increased, but others factor decreased. The critical point for the changes in the above traits was often at salinity 6 to 8 dS/m and above, which indicates that the studied tree species can tolerate salinity up to this level.In comparison, in terms of all seedling height, collar diameter, number of leaves, fresh and dry weight of roots and shoots and, Rwc, the amount of Na+, Ca+2, P, Mg+2, N and K+ in the leaves among the three species, respectively, Morus alba and Ailanthus altissima then Cupressus Sempervirens showed the highest salinity resistance.