تاثیر توپ‌های شناور برکاهش میزان تبخیر از منابع آبی روباز (مطالعه موردی: سد رسوبگیر معدن مس سرچشمه)

تبخیر از جمله مهم‌ترین تلفات محسوس از سطوح آبی به خصوص مناطق بیابانی است که بشر کمترین دخالت را در آن دارد و اقلیم مهم‌ترین شاخص میزان این تلفات در مناطق مختلف به شمار می رود. تاکنون راهکارهای مختلفی جهت کاهش میزان تبخیر ارائه گردیده است. در پژوهش حاضر که با هدف کاهش میزان تبخیر از سد رسوب گیر و سطوح آبی روباز مجتمع مس سرچشمه انجام گرفت، سعی شده تا برای اولین بارکارایی سه نوع توپ به‌عنوان پوشش های کاهنده تبخیر بررسی گردد. توپ های مورداستفاده که در مکانیسم عمل، اندازه و جنس، متفاوت هستند، شامل دو نوع توپ تک روزنه و چند روزنه از جنس پلی اتیلن با قطر 8 سانتیمتر و یک نوع توپ ریز با قطر یک سانتیمتر و از جنس پلی‌پروپیلن می باشد. به‌منظور بررسی عملکرد این پوشش ها در کاهش تبخیر، مخازن کوچک یک مترمربعی در مجاورت سد رسوب‌گیر سرچشمه احداث و کارایی پوشش های نامبرده با دو تکرار به مدت یک ماه از 95/01/15 تا 95/02/14 بررسی شدند. بر اساس آزمون مقایسه میانگین توکی و دانکن سه نمونه توپ به لحاظ تغییرات میزان تبخیر و دما با شاهد اختلاف معنی داری در سطح 5 درصد داشتند. نتایج به‌دست‌آمده نشان داد توپ های تک روزنه با کارایی 65/1 % بیشترین سهم را در کاهش تبخیر داشتند در حالی که توپ های چند روزنه و توپ های ریز با کارایی 65/1 % و 38/8 % در اولویت های بعدی قرار گرفتند. درنهایت توپ های تک روزنه به دلیل زبری مناسب در سطح و ثابت ماندن درصد فضاهای خالی در طول زمان، به‌عنوان بهترین نوع پوشش کاهنده تبخیر در پژوهش حاضر شناسایی گردیدند.