شناسایی موانع صادرات محصولات کشاورزی در استان هرمزگان با استفاده از نظریه مبنایی

بخش کشاورزی به‌ عنوان یک بخش تجاری دارای مزیت‌های مهم می‌تواند به‌عنوان یک بخش اقتصادی مهم جهت توسعه صادرات غیرنفتی کمک کند. این بخش علی‌رغم داشتن مزیت نسبی در تولید بسیاری از محصولات کشاورزی، متاسفانه سهم قابل توجهی در صادرات و ارزآوری کشور ندارد. با توجه به مسئله فوق، هدف کلی پژوهش کاربردی و میدانی حاضر شناسایی موانع صادرات محصولات کشاورزی بود. در این تحقیق از رویکرد کیفی و روش نظریه مبنایی استفاده شد. جامعه آماری تحقیق صادرکنندگان محصولات کشاورزی در سال 1401 و کارشناسان اداره گمرک در استان هرمزگان بودند. در تحقیق کیفی داده بنیان حاضر با استفاده از روش نمونه‌گیری هدفمند و گلوله برفی نمونه ها انتخاب شدند. حجم نمونه با استفاده از اشباع داده تعیین شد و درنهایت 17 نفر به‌عنوان نمونه انتخاب شدند. برای تایید پایایی داده‌ها از یادداشت‌برداری دقیق در طی گردآوری داده‌ها استفاده شد. تکرار مطالب و مفاهیم توسط کارشناسان نشان‌دهنده پایایی مناسب داده‌های جمع‌آوری‌شده بود. نتایج نشان داد که در طی فرایند تحلیل داده‌ها 100 مفهوم در مرحله کدگذاری باز شناسایی شد که در مرحله کدگذاری محوری، مفاهیم فوق در 22 مقوله محوری دسته‌بندی شدند. بر اساس نتایج کدگذاری انتخابی، موانع صادرات محصولات کشاورزی در شش مقوله کلی شامل نارسایی‌های مرحله تولید محصولات، موانع سیاست‌گذاری و قانونی، زیرساخت و کاغذبازی ناکارآمد، ناکارآمدی سخت‌افزاری و نرم‌افزاری سامانه گمرک، نارسایی و هزینه بالای سامانه حمل‌ونقل دریایی و مشکلات مدیریت فروش و انتقال ارز صادرات حاصل از تحریم دسته‌بندی شدند.