تحلیل روشهای آموزشی- ترویجی موثر در مقابله با خشکسالی بخش کشاورزی در شهرستان همدان

هدف این تحقیق، ارائه روش های ترویجی مقابله با خشکسالی بخش کشاورزی شهرستان همدان از دیدگاه دو گروه کارشناسان جهاد کشاورزی و کشاورزان بود. این تحقیق بر حسب هدف از نوع کاربردی، به لحاظ شیوه گردآوری اطلاعات از نوع پیمایشی است. اطلاعات مورد نیاز با استفاده از ابزار پرسشنامه جمع آوری شده است. جامعه آماری 8443 نفر از کشاورزان شهرستان همدان در سال 1399 و 135 نفر از کارشناسان بود که تعداد 367 نفر از کشاورزان و 100 نفر از کارشناسان با استفاده از فرمول کوکران و روش نمونه‌گیری انتساب متناسب انتخاب شدند. دقت گویه ها در پرسشنامه یا روایی صوری توسط اساتید گروه ترویج همدان مورد تایید قرار گرفت. برای بررسی پایایی، آلفای کرونباخ پرسشنامه طی فرایند پیش آزمون محاسبه گردید و رقم آن برای سوالات اصلی تحقیق (روشهای آموزشی ترویجی) 0.94، به دست آمد. نتایج نشان داد که مهم ترین روشهای آموزشی ترویجی که مورد توافق هر دو گروه کشاورزان و کارشناسان جهت مقابله با خشکسالی هستند عبارتند از: آموزش از طریق رهبران محلی، بازدید از مزارع نمونه و نمایشی، استفاده از شرکت های خدمات مشاوره ای. نتایج تحلیل عاملی نظرات کشاورزان نشان داد که روشهای آموزشی ترویجی مناسب جهت مقابله با خشکسالی عبارتند از: خدمات مشاوره ای و آموزشی ترویجی، اطلاع رسانی از طریق ظرفیت افراد و نهادهای محلی و نشریات، آموزش از طریق رهبران محلی و شوراها، تماس با مروجان و نمایش فیلم. همچنین نتایج تحلیل عاملی نظرات کارشناسان نشان داد که روشهای آموزشی ترویجی مناسب جهت مقابله با خشکسالی عبارتند از: برگزاری بازدید، استفاده نشریات ترویجی، ایجاد شبکه های اطلاع رسانی، استفاده از ظرفیت دهیاریها، شوراها و تعاونیها.