عوامل موثر بر تنوع معیشتی کشاورزان دارای چاه آب در شهرستان زنجان

مناطق روستایی و بخش کشاورزی با خطرات مختلفی رو به رو بوده و معیشت افراد را تحت تاثیر قرار می دهد لذا تنوع معیشتی ضروری می باشد. هدف تحقیق حاضر شناسایی عوامل موثر بر تنوع معیشتی کشاورزان دارای چاه آب در شهرستان زنجان بود. جامعه آماری تحقیق، کشاورزان دارای چاه آب در شهرستان زنجان بودند (8017=n) که با استفاده از فرمول کوکران 367 نفر به عنوان نمونه و با روش نمونه گیری خوشه ای انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه محقق ساخته بود که روایی آن توسط محققان در زمینه تنوع معیشتی و پایایی آن از طریق محاسبه ضریب آلفای کرونباخ (0.94 تا 0.97) تایید شد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار spss26 انجام شد و از شاخص های مرکزی و تحلیل همبستگی و رگرسیون چند متغیره استفاده شد. نتایج نشان داد میانگین شاخص تنوع معیشتی پاسخگویان بر اساس شاخص سیمپسون 13/0 با انحراف معیار 03/0 بود که نشان دهنده تنوع معیشتی پایین پاسخگویان بود. نتایج بررسی عوامل موثر بر میزان تنوع معیشتی کشاورزان با استفاده از تحلیل رگرسیون خطی به روش گام به گام نشان داد پنج متغیر میزان آبدهی واقعی چاه شخصی، اندازه باغ، میزان بوروکراسی در صدور مجوز کارگاه های روستایی، میزان کشت محصولات آبی و میزان ناتوانی در خرید نیازهای اولیه 78 درصد از واریانس میزان تنوع معیشتی پاسخگویان را تبیین کردند. محور قراردادن کشاورزان خرده پا در برنامه های توانمندسازی معیشتی و تسهیل راه اندازی مشاغل غیر کشاورزی برای کشاورزان بر اساس نتایج تحقیق توصیه می شود.

factors affecting livelihood diversity of farmers with wells in the zanjan township

rural areas and the agricultural sector are facing various risks that affect people's livelihoods; therefore, livelihood diversity is necessary. the aim of this research was to identify the factors affecting the livelihood diversity of farmers with water wells in zanjan township. the statistical population of the research was farmers with water wells in zanjan township (n = 8017); using cochran's formula, 367 people were selected as a sample by the cluster sampling method. the data collection tool was a researcher made questionnaire, whose validity was confirmed by researchers in the field of livelihood diversity and its reliability through the calculation of cronbach's alpha coefficient ( alpha; = 0.97 0.94). data analysis was done using spss26 software, and central indicators, correlation analysis, and multivariate regression were used. the results showed that the average livelihood diversity index of people based on the simpson index was 0.13 with a standard deviation of 0.03, which indicates that the farmers had low livelihood diversity. the results of the investigation of the factors affecting the livelihood diversity of farmers using step by step linear regression analysis showed that five variables mdash;the amount of actual water yield of a personal well, the amount of garden size, the amount of bureaucracy in issuing licensing for rural workshops, the amount of cultivation of irrigated products, and the amount of inability to buy basic needs mdash;accounted for 78% of the variance of respondents' livelihood diversity. based on research results, recommended to focus on smallholder farmers in livelihood empowerment programs; facilitate the start up of non agricultural businesses for farmers.