تاثیرات اصلاحات ارضی بر مورفولوژی روستایی مورد مطالعه: دهستان شیان، استان کرمانشاه

اصلاحات ارضی یکی از مهم ترین برنامه های توسعه ای کشور است که به عنوان جامع ترین و جدی ترین اقدام در تاریخ کشاورزی ایران به اجرا درآمد و آثار شگرفی بر مورفولوژی روستایی داشت. لذا پژوهش حاضر به واکاوی اثرات اصلاحات ارضی بر ساختار مورفولوژی زراعی دهستان شیان پرداخته است. پژوهش کیفی حاضر از نوع توصیفی تحلیلی می باشد. جامعه مورد مطالعه را مطلعین و افراد بالای 50 سال منطقه تشکیل دادند که شناخت کافی نسبت به اصلاحات ارضی داشتند. با بهره گیری از نمونه گیری هدفمند، داده ها از طریق مصاحبه های عمیق فردی، گفتگوی نیمه ساختارمند، اسناد و مدارک، و شواهد میدانی جمع آوری گردید. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار sweet home 3d ، تحلیل گراف ها و متن مصاحبه ها، عکس ها و تصاویر استفاده شد. نتایج این پژوهش نشان داد که اصلاحات ارضی، مورفولوژی روستا را به لحاظ مورفولوژی زراعی، مساکن و معماری و بافت روستا دگرگون ساخته است. بدین صورت که کوچک شدن واحدهای کشت، از بین رفتن شیوه کشت تجاری تک محصولی و ایجاد تنوع کشت، باعث تغییر در الگوی کشت و ابزارهای تولید در این دهستان گردید. همچنین استفاده از معماری شهری و مصالح غیر بومی در بازسازی مساکن، باعث تغییر کاربری مساکن و از بین رفتن هویت اصیل سیمای روستا شده است. از طرفی بافت روستا دگرگون شده و به سمت جاده اصلی خزش پیدا کرده است. لذا توصیه می شود برنامه ریزان و سیاست گذاران برنامه های توسعه روستایی، قبل از طراحی و اجرای اینگونه برنامه ها، شرایط محیطی و ظرفیت های منطقه را مد نظر داشته و متناسب با آن، برنامه های کاربردی و اختصاصی ارائه دهند.

impacts of land reform on rural morphology (case study: shian village, kermanshah province)

abstract land reform in the 40s is one of the most important development programs in the country which was implemented as the most comprehensive and serious action in the iranian agriculture and had effects on rural morphology. therefore, the present study has analyzed the effects of land reform on the morphological structure of shiyan rural area. the present qualitative research is of descriptive analytical. the study population consisted of informants and people over 50 years old in the area who had sufficient knowledge about land reform. using purpose sampling, data were collected through in depth individual interviews, semi structured interviews, documentation, and field evidence. data were analyzed using graph and analysis of interviews and photos. the results of this study showed that land reform has changed the morphology of the village in terms of agricultural morphology, housing and architecture and village texture. thus, the fragmentation of cultivation units, the disappearance of commercial cultivation of single products and the creation of cultivation diversity, caused a change in the cultivation pattern and production tools in this village. also, the use of urban architecture and non native materials in the reconstruction of housing has changed the use of housing and destroyed the original identity of the village. on the other hand, the texture of the village has changed and crawled towards the main road. therefore, it is recommended that planners and policy makers of rural development programs, before designing and implementing such programs, consider the environmental conditions and capacities of the region and, accordingly, provide proprietary applications.