محاسبه قدرت بازار و حاشیه بازاریابی در بازار محصولات باغبانی ایران با استفاده از رویکرد غیرساختاری شاخص لرنر( مطالعه موردی محصول سیب)

این مطالعه به بررسی قدرت بازار در زنجیره بازاریابی و حاشیه بازاریابی محصول سیب در کشور پرداخته است. سهم مزرعه از قیمت پرداختی مصرف کننده اغلب به عنوان شاخصی از سلامت نسبی بخش کشاورزی در نظر گرفته شده که به آن حاشیه بازاریابی گفته می شود, یکی از دلایل حاشیه بازاریابی زیاد وجود قدرت بازاری در زنجیره عرضه محصولات کشاورزی است, لذا با توجه به اهمیت محصول سیب برای بخش کشاورزی کشور به طوریکه سیب رتبه اول تولید در کشور را دارا می باشد, در این مطالعه با استفاده از داده های سری زمانی سال های 1394 - 1399 که از مرکز آمار و وزرات جهاد کشاورزی استخراج شده است به سنجش قدرت بازاری و حاشیه بازاریابی با استفاده از شاخص لرنر و مدل اضافه بها(مارک- آپ) پرداخته شده است. نتایج مطالعه نشان می دهد که در طی دوره مورد بررسی حدود 56 درصد از کل قیمت پرداختی مصرف کننده برای هر کیلوگرم سیب توسط عمده فروشان و خرده فروشان کسب شده است, همچنین در زنجیره عرضه محصول سیب این خرده فروشان هستند که از قدرت بازاری بیشتری برخوردارند و نتایج بیانگر این است که وجود قدرت بازاری در زنجیره عرضه محصول سیب باعث شده است که قیمت پرداختی مصرف کننده حدود 2,4 برابر قیمت دریافتی تولید کننده باشد.

estimating of market power and marketing margin in the iranian horticultural products market using the non-structural approach of lerner index (case study of apple product)

in this study, the market power in the marketing chain and the marketing margin of apple products in the iran have been investigated. the share of the farm in the price paid by the consumer is often considered as an indicator of the relative health of the agricultural sector, which is called the marketing margin. one of the reasons for the large marketing margin is the presence of market power in the supply chain of agricultural products, so according to the importance of apple product for the agricultural sector of the country, as apple has the first rank of production in the country, in this study, using the time series data of the years 1394-1399, which was extracted from the statistics center and ministries of agricultural jihad, it has been tried to measuring market power and marketing margin using lerner index and mark-up model, the results of the study show that during the period under review, about 56% of the total price paid by consumers for each kilogram of apples was obtained by wholesalers and retailers, and in the supply chain of apple products, these retailers have more market power. and the results show that the presence of market power in the apple product supply chain has caused the price paid by the consumer to be about 2.4 times the price received by the producer.