اثرات ویژگی‌های ادراک‌شده کودهای زیستی بر تمایل به مصرف این کودها در بین کشاورزان: شواهدی از روستای ینگیجه در شهرستان زنجان

به دلیل مشکلات ناشی از مصرف بی رویه کودهای شیمیایی، کودهای زیستی به‌عنوان یک نهاده جایگزین یا مکمل کودهای شیمیایی مطرح‌شده است. اما پایداری مصرف این کودها به پذیرش آن‌ها توسط کشاورزان وابسته است. بر این اساس، هدف اصلی پژوهش حاضر بررسی اثرات ویژگی های نوآوری ادراک شده کودهای زیستی بر تمایل به مصرف آن‌ها در روستای ینگیجه از توابع بخش مرکزی شهرستان زنجان بود. جامعه آماری این تحقیق مشتمل بر تمامی کشاورزان فعال در این روستا (313 نفر) بود که 165 نفر از آنان به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. به‌منظور جمع آوری داده ها از پرسشنامه ای استفاده‌شده که پایایی آن با استفاده از آلفای کرونباخ و روایی آن بر اساس نظر پانلی از متخصصان موردبررسی قرار گرفت. به منظور تحلیل داده ها از تکنیک رگرسیون لجستیک دووجهی استفاده شد. نتایج نشان داد که از میان پنج ویژگی نوآوری کودهای زیستی (شامل سازگاری، پیچیدگی، آزمون پذیری، رویت پذیری و مزیت نسبی) تنها ویژگی رویت پذیری بر تمایل به مصرف این کودها دارای اثر مثبت و معنی دار بود. به نظر می رسد رویت پذیری کودهای زیستی در مقایسه با سایر ویژگی های نوآوری بدون نیاز به هرگونه اقدام عملی از طریق نشانگرهای محیطی و روابط غیررسمی قابل حصول است. بنابراین می‌توان دریافت که تمایل به مصرف کودهای زیستی از طریق ویژگی‌هایی قابل پیش‌بینی است که به‌آسانی و بدون نیاز به تلاش اضافی قابل‌درک باشند.

The Impacts of Perceived Innovation Characteristics on Intention to Use Bio-Fertilizers among Farmers: Evidence from Yengijeh Village, Zanjan County

Due to adverse effect of chemical fertilizers overconsumption, biofertilizers have been considered as an alternative or supplementary input. However, sustainable consumption of biofertilizers is dependent to their adoption by farmers. Accordingly, the main purpose of this study was to examine the impact of biofertilizers perceived innovation characteristics on intention to use them in Yengijeh village in Zanjan County. The statistical population consisted of 313 farmers working in this village from which 165 farmers were chosen through convenience sampling. A questionnaire was applied to gather data that its reliability and face validity was examined, respectively by computing Cronbach Alfa and a panel of expert. Binary logistic regression was used to analyze the data. Results revealed that among five biofertilizers’ innovation perceived characteristics (compatibility, complexity, trial ability, observability and relative advantage), only observability had positive significant impact on intention to use these fertilizers. It seems that the observability of biofertilizers in comparison with other innovation characteristics can be achieved without need for any action to be taken through environmental indicators and informal relationships. Thus, intention to use biofertilizers can be predicted by characteristics that easily and without extra effort can be understood.