تحلیل عاملی عوامل موثر بر ترویج و توسعه تجاری‌سازی فناوری زیستی کشاورزی از دیدگاه محققان مراکز تحقیقات کشاورزی

فناوری زیستی کشاورزی در تامین امنیت غذایی و خودکفایی، حفاظت از تنوع زیستی، کاهش اثرات زیست‌محیطی کشاورزی و اثرات تغییر اقلیم، کاهش فقر و گرسنگی نقش مهمی را ایفا می‌نماید. باوجوداینکه سازمان‌های تحقیقاتی باید از طریق همکاری با صنعت اقدام به تجاری‌سازی تحقیقات خود نموده و آن‌ها را به محصولات کاربردی تبدیل نمایند، اما اغلب آن‌ها تنها در مجلات علمی منتشرشده و قابل‌استفاده برای مصرف‌کنندگان نیستند. هدف از پژوهش پیش رو شناسایی و دسته‌بندی متناسب عوامل موثر بر ترویج و توسعه تجاری‌سازی فناوری زیستی کشاورزی در ایران از دیدگاه محققان بود. داده‌ها به شیوه میدانی و با استفاده از پرسشنامه جمع‌آوری شد. تجزیه‌وتحلیل داده‌ها توسط نرم‌افزار spsswin16 انجام گردید. حجم نمونه، 170 نفر از محققان فعال درزمینة فناوری زیستی مراکز تحقیقاتی سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی بود. نتایج تحلیل عاملی اکتشافی نشان داد که به ترتیب عوامل پنج‌گانه زیرساختی، سیاست‌گذاری، اقتصادی، ترویجی اطلاع‌رسانی و آموزشی منابع انسانی، عوامل موثر بر توسعه و ترویج تجاری‌سازی فناوری زیستی کشاورزی در ایران از دیدگاه محققان می‌باشند و درمجموع 53/ 42 درصد از کل واریانس عوامل موثر بر ترویج و توسعه تجاری‌سازی فناوری زیستی کشاورزی را تبیین نمودند.

Factor Analysis of the Effective Factors on Extension and Development of Agricultural Biotechnology Commercialization from Researchers of Research Centers Perspective

Agricultural biotechnology has an important role in food security, biodiversity protection, decreasing of Agriculture’s environmental effects, decreasing of changing climate’s effects, eliminating of poverty and hunger. Although, research institutes must commercialize their new biotechnology’s research findings via collaborating with industry, and convert to profitable products for markets, most of them just publishing in scientific journals and aren’t usable for consumers. So, the major purpose of this study was to identify and sort the effective factors on extension and development of agricultural biotechnology commercialization from researchers of research centers perspective. The sample size for the study was 170 biotechnology researchers engaged in governmental agricultural research institutions of Iran and data collected by using a questionnaire. The results of exploratory factor analysis in SPSSWin16 were shown that 53.42% of the variance in the extension and development of agricultural biotechnology commercialization could be explained by five factors including infrastructure, policy, economic, extensioninformation, and educationhuman resources