واکاوی بازدارنده‏های توسعه کشت کلزا (brassica napus) در شهرستان اُرزوئیه

نظر به اینکه ایران واردکنندة عمده روغن خام است، توسعه کشت کلزا می‏تواند در کاهش واردات و صرفه‏جویی در منابع ارزی کشور نقشی مهم ایفا نماید. این در حالی است که در مسیر توسعه کشت کلزا موانع و چالش­هایی وجود دارد. ازاین‌رو، هدف کلی این پژوهش واکاوی بازدارنده‏های توسعه کشت کلزا در شهرستان اُرزوئیه از توابع استان کرمان بود. روش انجام این تحقیق کمی و از نوع پیمایشی بود. جامعه آماری تحقیق شامل تمامی کشاورزان بخش مرکزی شهرستان اُرزوئیه در سال زراعی 13961395 بودند (1000=n) که 122 نفر از آنان با استفاده از جدول تعیین حجم نمونه‏ بارتلت و همکاران برآورد و به روش نمونه‏گیری تصادفی ساده با انتساب متناسب انتخاب و موردمطالعه قرار گرفتند. ابزار اصلی تحقیق، پرسش‏نامه محقق ساخته بود که روایی ظاهری و محتوایی آن با استفاده از پانل متخصصان دانشگاهی و کارشناسان جهاد کشاورزی بخش مرکزی شهرستان اٌرزوئیه به دست آمد. پایایی پرسش­نامه نیز با استفاده از انجام یک مطالعه مقدماتی و محاسبه ضریب kmo برابر با 54/0 حاصل شد. یافته‏های تحقیق نشان داد بازدارنده‏های توسعه کشت کلزا در چهار مقوله: مالی، فرآیند تولید، درون فردی و اطلاعاتیارتباطی قابل‌تفکیک‌اند. علاوه بر آن، بر اساس رتبه‏بندی صورت گرفته، موانع مالی با میانگین 80/3 و انحراف معیار 359/0 در جایگاه نخست قرار گرفت. نتایج حاصل از تحلیل خوشه­ای نیز حاکی از آن بود که کشاورزان منطقه موردمطالعه ازنظر دیدگاه پیرامون موانع توسعه کشت کلزا به سه گروه کشاورزان عمل‏گرای توان‏اندیش، ارتباط‏گرای مآل‏اندیش و فن‏گرای نیک‏اندیش خوشه­بندی می­شوند.

Analyzing the Barriers of Canola (Brassica napus) Cultivation Development in Orzuiyeh County

The purpose of this paper was to explore the main barriers and difficulties of developing Canola plantation in the Orzuiyeh County. This is an applied research with a survey that was planned to explore issues associated with Canola production adoption. The statistical population of the study was farmers in the central district of the Orzuiyeh County. In order to determine the sample size of the study, the Bartlett and colleagues sample size table with 5% error rate was used. Accordingly, 122 farmers were selected. The data were acquired by questionnaire. A panel of experts reviewed and confirmed the face validity of the instrument. The reliability of the questionnaire was also confirmed by conducting and calculating the KMO coefficient. The KMO coefficient value is greater than 0.54 and the Bartlett test value is statistically reliable. The research findings showed that the barriers to develop Canola plantation can be categorized into the following major factors: financial, production process, intrapersonal, and information communication. In addition, based on the rankings, financial barriers with a mean of 3.80 and a standard deviation of 0.359 are in the first place. Furthermore, the cluster analysis tool which aims at sorting different objects into groups in a way that the degree of association between two objects is maximal if they belong to the same group and minimal otherwise. The results of cluster analysis indicated that the farmers of the studied area can be categories in three groups: Pragmatic, communicative, technologically oriented.