بررسی تاثیر پروژۀ ترسیب کربن بر توانمندی جوامع محلی (موردمطالعه حوزه آبخیز تیل‌آباد استان گلستان)

توانمندسازی جوامع محلی یکی از مهم ترین بخش های طرح های مشارکتی در مدیریت منابع طبیعی به شمار می رود. تحقیق حاضر باهدف بررسی تاثیر اجرای یکی از پروژه های مشارکتی منابع طبیعی بانام پروژۀ ترسیب کربن در توانمندسازی جوامع محلی در حوزۀ آبخیز تیل آباد شهرستان آزادشهر از توابع استان گلستان انجام‌گرفته است. جمعیت موردمطالعه شامل 1309 عضو از 100 صندوق خرد روستایی که حداقل دو سال از سابقۀ عضویت آن ها گذشته باشد، در سه روستای وامنان، سیب چال و کاشیدار است. به روش نمونه گیری طبقه بندی تصادفی و با کمک جدول کرجسی مورگان، 298 نفر به‌عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار سنجش شامل یک پرسشنامه محقق ساخته بود که روایی آن با استفاده از نظرات اساتید دانشگاه و پایایی آن با محاسبۀ ضریب آلفای کرونباخ تائید گردید. نتایج نشان داد که اجرای پروژۀ ترسیب کربن بر توانمندی جوامع محلی تاثیر مثبتی داشته است. این تاثیر در بعد روان‌شناختی، بیشترین و در بعد اقتصادی کمترین بوده است. یافته ها نشان داد که بین ویژگی های فردی پاسخگویان و ابعاد توانمندی، رابطۀ معنی داری وجود ندارد؛ اما تاثیر این پروژه در میزان توانمندی افراد دارای اراضی باغی، افراد عضو تعاونی، دریافت‌کنندگان وام و افراد شرکت‌کننده در دوره های آموزشی و ترویجی، بیشتر از سایرین بوده است.

Investigating the Effect of Carbon Sequestration Project on Local Community Empowerment: A Case of Tilabad Watershed in Golestan Province

Empowerment of local communities is the most integral part of participatory plans in natural resources management. This research aimed to investigate one of natural resources participatory projects entitled Carbon Sequestration Project (CSP) in empowering local communities in Tilabad Watershed region of Azad Shahr county in Golestan province. The study population consisted of 1309 members of 100 small rural credit funds with at least two years of experiences in three villages of Vamanan, Sibchal and Kashidar. Using KrejcieMorgan table, 298 samples were selected. Data were collected by a questionnaire that its validity and reliability were confirmed by faculty members and Cranach’s alpha coefficient respectively. Results showed that CSP had positive impact on empowerment of local communities. The impact was the highest on psychological dimension whereas impact on economic dimension was the lowest. The results also showed that there were no significant relationships between respondents’ personal characteristics and different dimensions of empowerment. Furthermore, impact of this project was more for gardener, members of the cooperatives, recipient of loan and participants in extension education courses.