>
Fa   |   Ar   |   En
   منابع تاریخ ادبیات گویشی در ایران پس از اسلام  
   
نویسنده نوروزی حامد ,غلامحسین زاده غلامحسین
منبع تاريخ ادبيات - 1395 - شماره : 78/3 - صفحه:183 -216
چکیده    ادبیات غنی ایرانی تاریخی چند هزارساله را در پیشینه خود دارد که بی‌تردید نیاز است بخش‌های مختلف آن به تفکیک مورد بررسی قرار گیرند و تاریخ آن‌ها تدوین گردد. یکی از مهم‌ترین اما مغفول‌ترین این بخش‌ها تاریخ ادبیات گویشی ایران پس از اسلام است. در مقاله حاضر سعی می‌کنیم نشان دهیم چه تعداد کتاب‌های مستقل و چه مقدار داده‌های گویشی در میان اسناد کهن به صورت پراکنده موجود است. به علت پراکندگی و عدم انسجام نیاز است که این داده‌ها با طرحی سامانمند و منظم گردآوری شوند. این گام اول برای طرح تدوین تاریخ ادبیات گویشی ایران است. در این مقاله تلاش می‌کنیم با جمع‌آوری و سامانمندی این داده‌ها طرحی کلی از منابعی که به نوعی حاوی داده‌هایی از زبان‌ها و گویش‌های ایرانی کهن هستند به دست دهیم که مقدمه‌ایست بر طرح تدوین تاریخ ادبیات گویشی. با این هدف منابع این حوزه را به دو دسته تقسیم نموده ایم: 1. منابعی که حاوی متون گویشی هستند که به دو دسته کلی قابل تقسیم اند: الف. آثار بازمانده از اقلیت‌های مسلمان شامل گویش گورانی (فرقه اهل حق (یارسان)) و گویش استرآبادی (فرقه حروفیه). ب. اشعار، منظومه‌ها و قطعات صرفاً ادبی گویشی. 2. منابعی که حاوی لغات گویشی هستند و بنابراین در زمره «گونه»‌های زبان فارسی قرار دارند. این دسته از متون بر اساس خط آن‌ها به دو دسته تقسیم می‌شوند: الف. آثار به خط غیر عربی شامل متون فارسی عبری، متون فارسی سُریانى و متون فارسی مانوى. ب. آثار به خط عربی.
کلیدواژه تاریخ ادبیات، فارسی معیار، گونه، گویش
آدرس دانشگاه بیرجند, گروه زبان و ادبیات فارسی, ایران, دانشگاه تربیت مدرس, گروه زبان و ادبیات فارسی, ایران
پست الکترونیکی ggholamho@modares.ac.ir
 
   The sources of dialectal literature in postIslamic period of Iran  
   
Authors
  
 
 

Copyright 2023
Islamic World Science Citation Center
All Rights Reserved