«اندیشه دور و دراز» پیشگام روایت پیشگویانه علمی در ایران

رساله «اندیشه دور و دراز» نگاشته محمدعلی فروغی در سال 1306 ازجهاتی چند  روایتی است نوآیین و تامل برانگیز؛ اما به گونه ای سزاوار، شناخته و بررسی نشده است. این نوشتار کوششی است برای نشان دادن جایگاه و اهمیت این اثر در تاریخ ادب معاصر. اندیشه دور و دراز روایتی پیش گویانه است و گمان هایی را درباره رویدادهای هنوز نیامده، برپایه دانسته های علمی می پرورد. رساله پس از پیش بینی ترقیات فن آورانه عصر جدید، بر نظریه مناقشه آفرین تکامل انواع دست می نهد و به یاری این نظریه گذشته نگر، افقی رو به آینده می گشاید و سرانجام پویه درازآهنگ زیست شناختی نوع بشر را به ترقی اخلاقی و تعالی تربیتی اش پیوند می دهد.