تامّلی در منظومه‌های «افسانه» نیما و «حیدربابایه سلام» شهریار از منظر رمانتیسم

ادبیات ملل مختلف در عین دارا بودن ویژگی های منحصر به فرد، از جهاتی وجوه اشتراک عمده ای با هم دارند؛ چرا که در حوزه های گوناگون در تعامل با هم بوده و بر هم اثر گذاشته و از هم تاثیر پذیرفته اند. از جمله موضوعاتی که محور مطالعات متعدّدی قرار گرفته، مکتب های ادبی برخاسته از غرب و تاثیر آن بر ادبیات سرزمین های دور و نزدیک، از جمله ادبیات معاصر ایران است؛ چنان که شاعران و نویسندگان زیادی را تحت تاثیر قرار داده است. به طور مشخّص، نیما و به تبعیت از او شهریار، به دلیل آشنایی با زبان فرانسه و مطالعاتی در آثار ادبی غربی، از مکاتب مختلف ادبی اروپا، به خصوص رمانتیسم تاثیر پذیرفته و آثار ماندگاری، از جمله «افسانه» و «حیدربابایه سلام» را به یادگار گذاشته اند. در پژوهش پیش رو کوشیده ایم با تکیه بر مطالعات اسنادی و با بهره گیری از شیوۀ تحلیل محتوایی مبتنی بر استقرا به روش تطبیقی و بازخوانی دو شاهکار مذکور که به نوعی نمایندۀ دو حوزۀ جغرافیای سیاسی و فرهنگی متفاوت هستند، به زمینه های بروز و حضور مولّفه های مکتب رمانتیسم در این دو اثر بپردازیم. برآیند پژوهش نشان می دهد، هر چند فضای کلی حاکم بر هر دو اثر، رمانتیک است، اما این اصل در حیدربابایه سلام شهریار که متاثر از افسانه نیما است، جلوه و نمود بارزتر و محسوس تری دارد.

a reflection on the poems “afsaneh” by nima and “heydar-babaye-salam” by shahryar in terms of romanticism

literature of nations has common general aspects as well as unique features; as they interact and affects each other. one of the subjects which is in the center of studies is the literary schools stem in the west and reflecting on the east including contemporary literature of iran. this has affected many poets and writers. nima and shahryar following him apparently are affected by different literary schools, romanticism in particular; as they were familiar by french language and studied western literature. they created unique poems named”afsaneh’ and heydar-babaye-salam”. this study will review the reflection of romanticism literary features manifested in them based on the documentation and content analysis in comparative method. these two poems are the masterpieces of literature from two different geographical, political and cultural domains. the outcome of study shows that, although the general feature governing the two poems is romantic, it is more prominent in heydar-babaye-salam which is mainly affected by afsane.