ابیاتی نویافته‌ از رشیدالدین وطواط

دیوان رشیدالدین وطواط به اهتمام سعید نفیسی در سال 1339 تصحیح و منتشر شده است. از آن تاریخ تا امروز هیچ تصحیح دیگری از دیوان اشعار این شاعر صورت نگرفته و این دیوان یگانه مرجع در دسترس محققان و علاقه‌مندان به شعر وطواط است. دسترسی نداشتن سعید نفیسی به تعداد زیادی از نسخه‌های دیوان رشیدالدین وطواط و جنگ‌ها و سفینه‌های کهن سبب ایجاد کاستی‌هایی در دیوان چاپی این شاعر شده است. از کاستی‌های دیوان شاعر که تاکنون مغفول مانده می‌توان به افتادن شماری از ابیات از خلال قصاید، ترکیب‌بندها، ترجیع‌بندها، قطعات، غزلیات و در مواردی ساقط شدن کل شعر و یا ابیات پراکندۀ منسوب به این شاعر از دیوان او اشاره کرد. تاکنون پژوهش‌هایی که در ارتباط با دیوان رشید وطواط صورت گرفته بیشتر متوجه خطاهای واژگانی و لزوم تصحیح مجدد دیوان وی بوده است، اما تحقیقی مجزا در باب اشعار نویافتۀ شاعر با توجه به نسخ و سفینه‌های متضمن اشعار او صورت نگرفته است. در این پژوهش 75 بیت فوت‌شده از دیوان وطواط با تکیه بر هفده نسخۀ خطی و چهار سفینۀ کهن معرفی و دلایل انتساب آن اشعار به وی بررسی شده است.

newly-found verses of rashid-al-din watwat

saeed nafisi’s critical edition of rashid-al-din watwat’s divan, published in 1960, is the only edition available. due to nafisi’s lack of access to many manuscripts of rashid-al-din watwat’s divan and many old anthologies and miscellanies containing his poetry, plenty of errors and flaws entered his edition. one of these flaws, neglected in the studies of the researchers, is the absence of some verses in qasidas, tarkibbands, tarjiʻbands, ghetʻehs, and ghazals, and in some cases, the elimination of the whole poem or some scattered verses. so far, the studies have focused primarily on vocabulary errors and the need to re-edit his divan. still, no separate research has been done on the poet’s newly-found poems regarding the manuscripts and anthologies that include his poems. this study presents 75 newly-found verses of rashid-al-din watwat based on seventeen manuscripts and four old anthologies and discusses the reasons for their attribution to watwat.