پیوند ساختار قصیده با زمینه و زمانه جاهلی

پژوهشگران تاریخ ادبیات در مواجهه با پدیده ادبی، ادبیت آن را  به‌عنوان ارزش مستقل و فراتاریخی در نظرگرفته‌اند و نقطه‌ آغاز خود را پدیده‌ ادبی در وجه حاضروآماده‌ آن قرار داده‌اند؛ یعنی دقیقا آنجایی که پایان کار است، جایی که متن ازپیش آن چیزی را که تاریخ در پی تقویم و اثبات آن است، به پژوهشگر بخشیده است. درحالی‌که پدیده‌ ادبی پیش از جلوه‌ حاضر‌وآماده‌ خود، از طریق قرار گرفتن در سطح تطور ساختار متن، سنت ادبی و وجه کلامی خود در برخورد با سیاست و اجتماع، مسیری تاریخی را طی کرده است. مسیر تاریخی یک پدیده‌ی هنری،  از  وحدت با زندگی تا خودآیین‌گشتن ساختار را دربرمی‌گیرد. قصیده جاهلی هنر در وجه وحدت با زندگی است و هر بخشی از  ساختار متن نشانه‌ای است به چیزی در حیات جاهلی و این امر خود برآمده از هم‌‌سازی هنر، اندیشه و زندگی در جاهلیت است.  بر این اساس، در پژوهش حاضر با فهم هرمنوتیک و روش ساختارگرا، آغاز قصیده در جاهلیت  به‌مثابه‌ جایگاه ایجاد شکل‌های آن مورد بررسی قرار گرفته و سرشت آغازی نظام ادبی آن روشن گردیده است، و از این طریق تبیین شده است که ادبیت قصیده‌ جاهلی برآمده از پیوند ضروری قصیده با زیست جاهلی است و همین پیوند در سطح دیگر موجب شده است فرم ‌و محتوای قصیده‌ جاهلی پس از ظهور اسلام، به عنوان عنصر ضروری فرم قصیده درون‌ماندگار شوند و در ادب کلاسیک عربی و فارسی برای بیان اهداف  مغایر با زیست جاهلی، به کار روند.

The nexus between Qaṣīda’s structure and the context of its formation

Researchers of the history of literature in confrontation with the literary phenomenon, considered the literariness of it as an independent and transhistorical value. They have posited their starting point in present and provided seeming of literary phenomenon; That is precisely the end of the process, where the text already has bestowed the researcher what history wants to prove and constitute. While the literary phenomenon, has passed a historical path through positioning itself in the level of evolution of text’s structure, tradition and its lingual mode in encounter with Politics and Society, before its present and provided seeming. In this sense, accessing to starting point clarifies the phenomenon’s historical path. In the present research, the beginning of at the age of Jahiliyyah, as the locus of its forms, has been studied with a structuralist method and also a hermeneutic understanding; And its initial nature has been clarified.