گونه‌ی نویافته‌ی دو هفت‌خانِ مستقل «هفت‌لشکر و هفت دربند» در دست‌نویس تحریر بزرگ مسیّب‌نامه

در میان حماسه‌های دینی منثور فارسی، سه‌گانه‌های حماسی مسیّب‌نامه، مختارنامه و ابومسلم‌نامه اعتبار و جایگاه ممتازی دارند که موضوع خون‌خواهی امام حسین(ع)، براندازی امویان و مروانیان و تحریک انگیزه‌ی اقتدار دولت شیعی در آن‌ها برجستگی و نمود پیدا کرده است. مسیّب‌نامه حماسه‌ای است که با در نظر گرفتن ژرف‌ساخت نهضت توّابین، شخصیّت تاریخی مسیّب را از منظر ادبی و خیالی برجسته و بازآفرینی کرده است تا زمینه‌ی ظهور مختار و ابومسلم و تحقق دیگر آرمان‌های خروج منتقمان فراهم آید. موضوع پژوهش حاضر، مطالعه موردی و تشریح نویافتگی طرح مضمون «دو هفت‌خان مستقل» برای مسیّب بن قعقاع، پهلوان محوری حماسه‌ی منثور مسیّب‌نامه است. ابوطاهر طرسوسی یا وارس بخاری در گزارش رسالت مسیّب به یزید، دو هفت‌خان را تحت عنوان «هفت لشکر» و «هفت دربند» ترتیب داده است و این مقاله کوشیده تا ضمن توصبف آن‌ها و سنجش مشخّصات هر یک با هفت‌خان رستم، تلقّی خود را در توجیه هفت‌خان انگاشته شدن آن‌ها ارائه کند. بر اساس شواهد ذکرشده در این پژوهش، مسیّب‌نامه نخستین حماسه‌ای است که در خصوص تحقّق یک رویداد، آزمون گذر از دو هفت‌خان بزرگ و کوچک را برای پهلوان محوری روایت طرح کرده است.

Two new independent kinds of «Haft Khan: Haft Lashkar & Haft Darband» in manuscript of major Writing of Musayyab Nameh

In religious Persian prose epics, trilogy epics of Musayyab Nameh, Mukhtar Nameh Abu Muslim Nameh have importance that they emphasized on the subject of Imam Hussein’s Revenge show falling of Umayyad Marwani dynasties. Epic of Musayyab Nameh according to the historical context of Tawabin movement, turn historical Character of Musayyab into literary imaginary form, to provide the basis for the emergence of Mukhtar and Abu Muslim and the achievement of other aspirations for the exodus.The subject of this paper is a case study and an explanation of the new theme of two Independent «Haft Khan / Seven Trouble» for Musayyab Ibn Qa’Qae’, the main hero of the prose epic of Musayyab Nameh. The storyteller, Waris Bukhari or Abu Tahir Tarsusi, in narration of Musayyab travel to deliver Muhammad Ibn Hanafiieh’s letter to Yazid, have been organized two «Haft Khan / Seven Trouble» under the title «Haft Lashkar / seven troops» «Haft Darband / seven threshold» This article attempted to describe them along with the comparison between characteristics of each one to Rostam’s «Haft Khan / Seven Trouble», emphasizes the correctness of Musayyab’s Difficult Steps assignment to «Haft Khan / Seven Trouble». According to the evidence presented in this study, Musayyab Nameh is a first epic that organized two «Haft Khan / Seven Trouble» in an independent event for the main hero.