دشواری‌های آموزش زبان‌های باستانی ایران ( اوستایی، فارسی باستان، سغدی)

هدف اصلی از آموختن زبان‌های باستانی دستیابی به توانایی خواندن و درک متون باستانی است و برخلاف زبان‌های امروزی، کسب چهار مهارت شنیدن، خواندن، صحبت‌کردن و نوشتن ضروری نیست، چون کسی این زبان‌های بدون گویشور را به منظور برقراری ارتباط یاد نمیگیرد. تمرکز بر مهارت خواندن اهمیت یادگیری دستور زبان را افزایش می‌دهد، زیرا از یک سو برای درک پیچیدگی‌های متن تسلط بر دستور زبان لازم است و از سوی دیگر بخش مهمی از کسانی که قصد فراگیری این زبان‌ها را دارند در رشته‌ زبان‌شناسی تاریخی تحصیل می‌کنند و با جنبه‌های دستوری متون باستانی سروکار دارند. در مقاله‌ حاضر، ابتدا به تفاوت‌های میان آموزش زبان‌های باستانی و زبان‌های امروزی اشاره می‌شود و سپس با بیان دشواری‌های خاص آموزش سه زبان ایرانی اوستایی، فارسی‌باستان منابع اصلی آموزش این زبان‌ها در دانشگاه‌های ایران با یکدیگر مقایسه میشوند. براساس این یررسی می‌بینیم که این کتاب‌ها از نظر روش اختلاف چندانی ندارند و همگی بر اساس روش «دستورترجمه» تالیف شده‌اند، اما کارآمدترین منابع با متن همراه هستند و هم‌زمان با آموزش دستور زبان و تمرینات دستوری، توانایی درک متن را هم افزایش می‌دهند.

The Problems of Teaching Ancient Iranian Languages (Avestan, Old Persian, and Sogdian)

Teaching ancient languages has an important difference from teaching modern languages. In contrast, the student of modern languages focus on four skills, speaking, listening, reading, and writing, the acquisition of an ancient language, more than anything, is based on text comprehension. That is why modern language teaching methods, like CLT, are not very useful for teaching ancient languages. Moreover, most ancient texts are not general texts, but there are literary, religious, or legal texts, and the student needs additional and information to comprehend the texts. In this paper, at first, we notice the problems of teaching ancient Iranian languages and then describe what can be called the “teaching method of Avestan, Old Persian, and Sogdian. At the end, we compare the available books for learning these languages. All of these books use the method, named “grammartranslation,” but the most useful ones have original texts besides the grammar explanations and pay more attention to read and to analyze of the texts.