تکوین ژئومرفولوژیک چاه نیمه ها

چند پدیدۀ ژئومرفیک منحصر بفرد در ایران وجود دارد که می توان کلوت ها و چاه نیمه ها را در زمره آنها تلقی نمود. در مورد نحوه تکوین چاه نیمه ها در استان سیستان و بلوچستان در کتب و مقالات انتشار یافته دو نظریه وجود دارد که یکی تکوین آنها را به فعالیت های تکتونیکی و دیگری به فرایند آب و باد نسبت داده و هنوز در مورد ارزیابی دقیق تکوین آنها مطالعات مستندی در دسترس نیست و تنها به عباراتی کلی پسنده شده است. با توجه به ابهامات متعددی که در این زمینه وجود داشت طرحی برای تحقیق پیرامون نحوه تکوین این پدیده ژئومرفیک صورت گرفت. این طرح با کالبد شکافی محدوده های گستره این پدیده در ایران و افغانستان و با اتکا به روش تحلیل فرم و فرایند و بهره جستن از تکنیک سنجش ازدور به نتایج دیگری دست یافته است که حاصل آنرا میتوان بشرح زیر خلاصه نمود:*پدیده چاه نیمه ها دارای 5 مدل گوناگون تکوینی است که تنها یک مدل آن تحت تاثیر فرسایش دیفرانسیل فیلیش های زاهدان و آن هم در ارتفاعات تکوین یافته و مابقی حاصل فرایند آب در محیط آبی و قاره ایست. این پدیده نادر راهبرد عمومی ذخیره اب در منطقه را تعریف میکند و تنها جایگزین ذخیره سازی آب های سطحی و زیر زمینی در ناحیه هامون است.