بررسی توزیع فضایی خدمات عمومی و سنجش رضایتمندی ساکنان از کیفیت دسترسی به آن‌ها (مورد مطالعه: شهر تربت حیدریه)

هدف: این تحقیق با هدف بررسی توزیع فضایی خدمات عمومی و سنجش میزان رضایتمندی ساکنان از کیفیت دسترسی به آن‌ها در شهر تربت‌حیدریه انجام شده است.روش و داده‌ها: این تحقیق با روش توصیفی – تحلیلی انجام گرفته است. جامعه آماری محدوده قانونی شهر تربت‌حیدریه و نمونه‌ها به روش نمونه‌گیری احتمالی طبقه‌بندی‌ شده انتخاب شده‌اند. داده‌های مورد نیاز به دو روش کتابخانه‌ای و میدانی گردآوری شده است. داده‌های جمع‌آوری ‌شده به روش‌های آمار توصیفی و استنباطی از جمله آزمون مقایسه میانگین‌ها، آزمون، آنالیز واریانس و آزمون همبستگی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. تحلیل توزیع فضایی خدمات بر اساس مدل نزدیک‌ترین همسایه در فضای نرم‌افزار arc gis انجام شده است.یافته‌ها: نتایج حاصل از تحلیل فضایی توزیع خدمات عمومی نشان داد که خدمات آموزشی و فضای سبز به صورت نامنظم و خوشه‌ای، خدمات بهداشتی و درمانی به صورت منظم و کاربری‌های اداری و تجاری به صورت الگوی پراکنده توزیع شده‌اند. نتایج حاصل از آزمون مقایسه میانگین‌ها نشان داد که میزان رضایتمندی کلی ساکنان از کیفیت خدمات عمومی با میانگین (3/325)، بزرگ‌تر از حد متوسط است. نتایج حاصل از سنجش سطح رضایتمندی ساکنان مناطق مختلف از کیفیت دسترسی به خدمات عمومی بر اساس سطح درآمد ساکنان، به ترتیب بالاترین سطح رضایتمندی در بین ساکنان پُردرآمد با میانگین (4/059)، متوسط درآمد با میانگین (3/525) و کمترین میزان در بین گروه کم‌درآمد با میانگین (2/18) مشاهده شد.نتیجه‌گیری: با توجه به این‌که دسترسی به خدمات عمومی نقش مهمی در کیفیت زندگی ساکنان و در نتیجه رضایتمندی سکونتی آن‌ها دارد، برنامه‌ریزی در توزیع عادلانه و متناسب با تعداد و تراکم جمعیت در محلات مختلف شهر، با نگاه ویژه به محلات فقیرنشین از اهمیت خاصی برخوردار است.نوآوری، کاربرد نتایج: جنبه نوآوری این پژوهش نسبت به تحقیقات مشابه این است که علاوه بر سنجش سطح رضایتمندی ساکنان به تفکیک محلات مختلف و نیز نوع خدمات، سنجش رضایتمندی بر اساس گروه‌های درآمدی نیز مورد اندازه‌گیری و تحلیل قرار گرفته است.

investigating the spatial distribution of public services and measuring residents’ satisfaction with the quality of access to them (case study: torbat heydarieh city)

aim: this research aims to investigate the spatial distribution of public services and measure the level of satisfaction of residents with the quality of access to them in torbat heydarieh.method and data: this research was done using a descriptive-analytical method. the statistical population of the legal area of tarbiat heydarieh and the samples were selected using stratified probability sampling. the required data was collected using library and field methods. the collected data was analyzed using descriptive and inferential statistical methods.findings: the spatial analysis of the distribution and dispersion of public services based on moran’s index shows that educational services and green spaces are irregular and clustered, health and treatment services are regular, and administrative and commercial uses are scattered. the results of the mean comparison test showed that the overall level of satisfaction of the residents with the quality of public services is greater than the average. the correlation coefficient results between the variable of income level and satisfaction with access to services show a significant positive correlation between the two variables.conclusion: the findings of this research underscore the importance of fair distribution of public services in enhancing the quality of life and residential satisfaction of the residents. planning for equitable distribution, proportional to the number and density of the population in different areas of the city, with a special focus on the underserved areas, is of paramount importance for urban planners and policymakers.innovation: this research stands out from similar studies due to its comprehensive approach. in addition to measuring the level of satisfaction of residents by different neighborhoods and the type of services, it also measures and analyzes satisfaction based on income groups. this unique aspect provides a more nuanced understanding of the relationship between public service access and satisfaction, contributing to a more holistic approach to urban planning.