ارزیابی خشک‌سالی هواشناسی در دوره‌های آتی به کمک داده‌های گزارش پنجم تغییر اقلیم (مطالعه‌ی موردی: شهرستان‌های زابل و شیراز)

یکی از مهم‌ترین مشکلاتی که بشر در سال‌های اخیر با آن مواجه شده است، بحران آب و وقوع خشک‌سالی است؛ به همین دلیل، بررسی وضعیت خشک‌سالی در مدیریت بهینه‌ی منابع آب حائز اهمیت خواهد بود. در مطالعه حاضر سعی شده است با استفاده از خروجی پنج مدل گردش عمومی جو (csiromk3.6، gfdlcm2، giss-e2-r، ipsl و miroc-esm) و چهار سناریوی (rcp 2.6، rcp 4.5، rcp 6.0 و rcp 8.5) داده‌های بارش برای دو دوره‌ی آتی (2045-2025) و (2085-2065) تولید گردد و سپس با استفاده از مدل lars-wg ریزمقیاس‌نمایی شود. با استفاده از داده‌های بارش، شدت خشک‌سالی به کمک شاخص خشک‌سالی بارش استاندارد (spi) با مقیاس‌های زمانی مختلف (3، 12 و 48 ماهه) برای دو منطقه‌ی زابل و شیراز تعیین گردید. نتایج نشان داد که مقادیر شاخص spi در مقیاس زمانی 12 و 48 ماهه نسبت به 3 ماهه شدت خشک‌سالی را بیش‌تر نشان می‌دهند. همچنین نتایج نشان داد که مدل miroc-esm نسبت به مدل‌های دیگر و سناریو rcp 8.5 نسبت به سناریوهای دیگر برای دو شهرستان زابل و شیراز خشک‌سالی را با شدت بیش‌تری نشان داده است. مقایسه‌ی سناریوها نیز نشان می‌دهد که در هر دو منطقه‌ی موردمطالعه، سناریوی rcp 8.5 در هر دو دوره‌ی آتی، خشک‌سالی را در محدوده‌ی متوسط نسبت به دوره‌ی پایه نشان می‌دهند.

Meteorological Drought Assessment in Future Periods by Using of the Data of the Fifth Report of Climate Change (Case Study: Zabol and Shiraz Cities)

One of the most important challenges of human being in recent years is water crisis and drought. So evaluating the situation of drought is very important in optimized water resource management. In current research, the data of precipitation for two future periods of 2025-2045 and 2065-2085 produced using results of 5 general circulation models of atmosphere (Csiromk3.6, Gfdlcm2, GISS-E2-R, Ipsl, and MIROC-ESM) and 4 scenarios (RCP 2.6, RCP 4.5, RCP 6.0, and RCP 8.5). Next step was downscaling which carried out using WG-LARS model. The intensity of drought identified using Standard Precipitation Index (SPI) using different time periods (3, 12 and 48 months) for Zabol and Shiraz zones. Results of SPI index showed that the intensity of drought in 12 and 48 months periods has higher drought intensity in comparison with 3 months. Also results showed that drought in Zabol and Shiraz was higher due to results of ESM-MIROC model and RCP 8.5 Scenario. Comparison of scenarios also shows that in both study areas, the RCP 8.5 scenario in both future periods shows a drought in the average range compared to the baseline period.