بررسی اثر عنصر بور بر سلول‏های بنیادی مزانشیم مغز استخوان رت

هدف: در این پژوهش تاثیر دوزهای مختلف اسید بوریک بر توانایی زیستی‏، مورفولوژی و خصوصیات بیوشیمیایی سلول‏های بنیادی مزانشیم مغز استخوان رت (mscs) بررسی شد. مواد و روش‏ها: mscs تا سه پاساژ کشت و سپس با غلظت های 6/0، 3 و 6 نانوگرم، میکروگرم و میلی‏گرم بر میلی‏لیتر اسید بوریک در زمان‏های 12، 24 و 36 ساعت تیمار شد. توانایی زیستی با تست متیل تیازول تترازولیوم بررسی و دوزهای 6 نانوگرم، میکروگرم و میلی‏گرم بر میلی‏لیتر و زمان 36 ساعت برای ادامه مطالعه انتخاب گردید. تکثیر سلولی بر اساس توانایی تشکیل کلونی و دو برابر شدگی جمعیتی (pdn) ارزیابی و مورفولوژی سلول‏ها توسط رنگ آمیزی فلوروسنت بررسی شد. همچنین میزان کلسیم تام و فعالیت آنزیم‏های آلکالین فسفاتاز، لاکتات دهیدروژناز، آسپارتات ترانس آمیناز و آلانین ترانس آمیناز مورد مطالعه قرار گرفت. داده‏ها با روش anova آنالیز شد. نتایج: توانایی زیستی در زمان 36 ساعت توسط همه غلظت‏ها کاهش معنی‏دار داشت. دوز‏های تیماری باعث تغییر در مورفولوژی هسته و سیتوپلاسم و همچنین کاهش معنی‏دار تعداد و قطر کلونی به‏صورت وابسته به دوز شد. تیمار با دوز 6 میلی‏گرم بر میلی‏لیتر باعث کاهش معنی‏دار pdn در روزهای 1، 3 و 6 روز و کاهش فعالیت آنزیمهای لاکتات دهیدروژناز، آسپارتات ترانس آمیناز و آلانین ترانس آمیناز نیز توسط همه دوزها مشاهده شد. افزایش فعالیت آلکالین فسفاتاز و میزان کلسیم تام در اثر تیمار با دوزهای 6 نانوگرم و میکروگرم مشاهده شد. در حالی‏که دوز 6 میلی‏گرم بر میلی‏لیتر هیچ‏گونه اثری بر میزان کلسیم تام و آلکالین فسفاتاز نداشت. نتیجه گیری: غلظت‏های میلی‏گرم اسید بوریک اثر سمی بر mscs دارد ولی در مورد غلظت‏های نانو و میکرو‏گرم با توجه به تاثیر مثبت بر برخی فاکتورها تحقیقات بیشتر پیشنهاد می‏شود.