بررسی تنوع ژنتیکی در ارقام بی دانه انگور توسط نشانگر ملکولی RAPD

چکیدههدف: ارقام بسیار متنوعی از انگور در ایران کشت می‏شوند که در بین آن ها، ارقام بی دانه جز بهترین ارقام خشکباری انگور هستند. هدف از این پژوهش، پی بردن به پتانسیل نشانگر ملکولی rapd (random amplified polymorphic dna) برای تعیین دوری و یا نزدیکی ارقام و یا احتمالاً یکی بودن برخی از آن ها صورت گرفت.مواد و روش‏ها: در این مطالعه، 21 رقم انگور بی دانه و 11 آغازگر rapd مورد استفاده قرار گرفتند. نتایج: از بین ارقام استفاده شده، 8 آغازگر تکثیر dna را بخوبی انجام و در بین ژنوتیپ‏ها چند شکلی بالایی نشان دادند. مجموعاٌ 117 باند (آلل) چند شکل به دست آمد که بیشترین تعداد باند دهی مربوط به آغازگر h و کمترین تعداد مربوط به آغازگر b بود. درصد باندهای چند شکل در بین آغازگرها از 4/71 برای آغازگر b تا 100 درصد برای آغازگر c متغیر و متوسط بانددهی برای هر آغازگر 8/12 باند بود. در تجزیه آماری، باندهای در محدوده 3000-200 جفت باز که دارای تکرار پذیری بالایی بودند انتخاب و در محاسبه وارد شدند. تجزیه کلاستر با استفاده از ضریب تشابه جاکارد مبتنی بر روش upgma (unweighted pair-group method of arithmetic average) انجام و ارقام در 3 گروه طبقه بندی شدند. دامنه ضریب تشابه از 21/0 تا 716/0 با میانگین ضریب تشابه 46/0 تعیین گردید. نتیجه گیری: بیشترین تشابه بین ارقام عسگری قرمز و عسگری مشکین شهر و کمترین تشابه بین ارقام خلیلی بی دانه و عسگری نیشابور تشخیص داده شد. احتمالاً دو رقم عسگری قرمز و عسگری مشکین شهر دارای مبدا یکسانی هستند که در طی زمان به مکان‏های مختلفی برده شده‏اند. واژگان کلیدی: انگور، تنوع ژنتیکی، چند شکلی، تکنیک rapd