بهینه سازی کالوس زایی و تاثیر الیسیتور‌‌های زیستی و غیر زیستی بر میزان ترکیبات فنلی و فلاونوئیدی سیاه‌دانه در شرایط آزمایشگاهی

هدف: هدف از تحقیق، بهینه‌سازی کالوس زایی و بررسی اثر الیسیتورهای عصاره مخمر و نانو نقره بر میزان ترکیبات فنلی و فلاونوئیدی گیاه دارویی سیاه‌دانه تحت شرایط کشت بافت است.مواد و روش ها: آزمایش به‌صورت فاکتوریل بر پایه طرح کاملا تصادفی در سه تکرار انجام شد. فاکتورهای کالوس زایی: ریزنمونه (ریشه، هیپوکوتیلدون، برگ و کوتیلدون) و تنظیم‌کننده رشد 2,4d (1، 2، 4 و 8 میلی‌گرم در لیتر) به‫همراه bap (0.25، 0.5 و 1 میلی‌گرم در لیتر)) در محیط کشت پایه ms و همچنین در بررسی اعمال الیسیتور؛ عصاره مخمر (100، 250 و 500 میلی‌گرم در لیتر) و نانو نقره (30، 60 و 90 میلی‌گرم در لیتر) در دو بازه زمان 3 و 7 روزه بودند.نتایج: نتایج نشان داد ریزنمونه هیپوکوتیلدون و اثر متقابل bap (mg/l0.25) و 2,4d (mg/l4) موثرترین بر درصد کالوس زایی بودند. باززایی مستقیم حاصل از اثر متقابل bap (mg/l0.5)، 2,4d (mg/l1) و ریزنمونه ریشه بود. موثرترین تیمار بر میزان فنل کل، اثر تکی تیمار عصاره مخمر (ppm 250) در بازه زمان 7 روزه بود. hplc برای کوئرستین (یکی از اجزای فلاونوئید) نشان داد که موثرترین تیمار اثر متقابل نانو ذرات نقره (30 میلی‌گرم) و عصاره مخمر (250 میلی‌گرم) در بازه زمانی 3 روزه بوده است.نتیجه گیری: بیشترین میزان کالوس زایی از ریزنمونه هیپوکوتیلدون و بهترین باززایی مستقیم از ریزنمونه ریشه و جهت افزایش فنل کل بایستی صرفا از عصاره مخمر آن‌هم در بازه زمانی 7 روزه و افزایش میزان فلاونوئید از اثر متقابل نانو ذرات نقره (30 میلی‌گرم) و عصاره مخمر (250 میلی‌گرم) در بازه زمانی 3 روزه استفاده کرد.