مقایسه پارامترهای عملکردی ماشین و شاخص های انرژی تولید سویای تابستانه در سامانه های خاک ورزی مرسوم و حفاظتی

در یک مزرعه با بقایای گندم اثر چهار روش خاک‌ورزی شامل بی خاک‌ورزی با ردیف کار، بی خاک‌ورزی با خطی کار، خاک‌ورزی مرسوم با دیسک و کم خاک‌ورزی با چیزل پکر بر پارامترهای عملکردی ماشین های مورد استفاده و شاخص های انرژی تولید سویای تابستانه در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار مورد بررسی قرار گرفت. پارامترهای عملکردی ماشین شامل بازده مزرعه‌ای، ظرفیت مزرعه‌ای ماشین و شاخص فنی دقت کاشت، و شاخص‌های انرژی شامل نسبت انرژی، بهره دهی انرژی، شدت انرژی و افزده انرژی اندازه گیری و محاسبه شدند. نتایج نشان داد که روش‌های بی‌خاک‌ورزی با خطی کار و ردیف کار به‌ترتیب دارای بازده مزرعه‌ای کمتر و برابر با 56% و % 9/58 اما ظرفیت مزرعه‌ای بیشتر و برابر 76/0 و 71/0 هکتار بر ساعت بودند. کم خاک‌ورزی، پراکندگی کمتر و یکنواختی توزیع افقی بهتری را برای استقرار بذرها روی ردیف داشت. تیمار خطی کار بی خاک ورز نسبت به سایر تیمارها بیشترین نسبت انرژی به مقدار 4/5 و همچنین بیشترین عملکرد را با 3612 کیلوگرم بر هکتار داشت. همچنین به ازای هر مگاژول انرژی مصرفی، 19/0 کیلوگرم محصول را تولید و در ازای هر کیلوگرم سویا، 3/5 مگاژول یعنی کمترین انرژی را مصرف کرده است و مقدار افزوده خالص انرژی بیشتری را در مزرعه سبب گردید. با توجه به دقت کاشت و بهبود شاخص های انرژی، روش های کم خاک ورزی و بی خاک ورزی جایگزین مناسبی به جای روش مرسوم برای تولید سویا هستند.