بررسی روش و راهبردهای تحقیق در مطالعات میان رشته ای قرآن کریم (نمونه موردی: ارتباط معماری با قرآن کریم)

یکی از اساسی‌ترین مباحث مطالعات میان‌رشته‌ای دریافت روش‌شناسی تحقیق و راهبردهای نحوه تطبیق دو رشته با یکدیگر است؛ این مسئله هنگامی اهمیت بیشتری پیدا می‌کند که درباره تطبیق یک رشته با مفاهیم قرآن کریم باشد. اخیراً بسیاری از معماران، علاقه مند به تحقیق و شناخت جایگاه معماری و کلیدواژه‌های آن در قرآن کریم می‌باشند و لذا در اینجاست که آشنایی با روش‌های تحقیق در این زمینه اجتناب‌ناپذیر است. این مقاله با رویکرد بررسی روش و راهبردهای تحقیق در مطالعات بین رشته معماری و قرآن کریم شکل گرفته و برای این کار علاوه بر بررسی مطالعات سایر پژوهشگران در این زمینه به تحقیقاتی که به‌طور ویژه به معماری و قرآن کریم پرداخته‌اند و ارزیابی روش‌شناسی آنها، توجه شده است؛ نتایج پژوهش نشان می‌دهد چنانچه در رشته معماری پژوهشی بین‌رشته‌ای با قرآن کریم انجام شود، روش تحقیق آن از نوع کیفی و توصیفی- تحلیلی است، به شکلی که متغیر قرآن ثابت است و دست‌کاری نمی‌شود و تنها محقق در آن به توصیف و تفسیر آیات می‌پردازد و کلیدواژه‌های موردنظر تحقیق را در آیات قرآن می‌یابد و جایگاه آنها را در قرآن مشخص و بر اساس ویژگی‌های مشخص‌شده به نقش قرآنی کلیدواژه‌ها را پی می‌برد. به منظور سهولت و دقت کار، محقق از راهبردهای آیه محور و سیاق محور در پژوهش استفاده می کند که متناسب با موضوع، کلیدواژه‌های متناظر در قرآن انتخاب می‌شود و سپس تعدادی از آیات قرآن که در آنها کلیدواژه‌های محقق و مشتقات آن ذکر شده انتخاب و در آنها تدبر می‌گردد؛ در ضمن راهبردهای مذکور محدودیت‌ها و مشکلاتی را در بردارند که در این مقاله به آن پرداخته می‌شود.