تجلی آیات قرآن مجید در فرش باغ ایرانی با تاکید بر سوره الرحمن

آیات قرآن مجید تجلیگاه جمال و جلال خداوندی هستند و هنرمندان مسلمان با عنایت به این آیات به خلق آثاری پرداخته اند که جلوه ای از بهشت آرمانی آنها است. در این راستا فرش باغ ایرانی نمودی از تصویر باغ بهشت است که خود جلوه ای از فردوس قرآنی به شمار می آید. الگوهای فردوس قرآنی در ساختار باغ و فرش ایرانی به‌صورت مشترک بکار رفته اند و شناخت این الگوها موجب آگاهی از بینش هنرمندان مسلمان می گردد. هدف از این پژوهش بازشناسی کهن الگوهای باغ ایرانی در آیات قرآن مجید به‌ویژه سوره مبارکه الرحمن و بررسی نحوه تجلی آنها در ساختار فرش ایرانی است. پرسش هایی که در این پژوهش مطرح می شوند، عبارتند از: 1) آیات قرآن مجید به‌ویژه سوره مبارکه الرحمن چگونه به توصیف بهشت می پردازند؟ 2) چگونه می توان الگوی فردوس قرآنی را در ساختار باغ ایرانی و به‌تبع آن فرش باغ به چشم دید؟ جهت پاسخگویی به پرسش های نامبرده از روش تحقیق توصیفی تحلیلی متکی بر تکنیک‎های مقایسه تطبیقی استفاده شده است. روش گردآوری اطلاعات و داده های موردنظر نیز ترکیبی از روش های کتابخانه ای و مطالعه اسنادی می باشد. نتایج پژوهش حاکی از آن است که ساختار باغ و فرش در تمدن ایرانی اسلامی بر شاخص های حاصل از تحلیل فردوس قرآنی انطباق دارند و لذا می توان فرش باغ را نمودی از الگوی باغ بهشت به شمار آورد. تجلی آیات قرآن مجید در ساختار فرش باغ ایرانی را می توان در نظام های سه گانه معنایی، کارکردی و کالبدی به چشم دید.