genetics of grain filling rate and remobilization of stem reserves in bread wheat under terminal drought stress

To determine the gene action and inheritance of grain filling rate and remobilization of stem reserves in bread wheat, a 6×6 half diallel was performed. the f1 seeds along with parental varieties were evaluated under terminal drought stress at islamic azad university, ardabil, iran in 2018. grain filling rate, effective grain filling period, remobilized dry matter, the contribution of remobilization in grain yield, remobilization efficiency of dry matter, carbohydrates remobilization efficiency, and specific weight of internodes were measured. results showed the adequacy of the additive-dominance model in all of the characters except for the effective gain-filling period and contribution of remobilization in grain yield. the existence of partial dominance, complete dominance, and over-dominance was observed in control of the measured characters. generally, broad sense heritability was high and ranged from 0.72 (carbohydrates remobilization efficiency) to 0.88 (grain filling rate). however, narrow sense heritability ranged from 0.17 (carbohydrates remobilization efficiency) to 0.66 (grain filling rate). among the traits, grain filling rate had the highest narrow sense heritability (0.66) followed by the remobilized dry matter (0.46) and specific weight of internodes (0.44). there was also a positive relationship between dominance effects and the specific weight of internodes, where dominant alleles were favorable. based on griffing’s method, rasad, konya2002, and pishtaz had higher general combining ability (gca) and consequently favorable alleles for the grain filling rate. however, for remobilization, rasad and konya2002 had higher gca.

ژنتیک سرعت پر شدن دانه و انتقال مجدد ذخایر ساقه در گندم نان تحت تنش خشکی انتهایی

به منظور تعیین نحوه عمل ژن و وراثت پذیری سرعت پر شدن دانه و انتقال مجدد ذخایر ساقه در گندم نان، یک تلاقی دی آلل 6 × 6 یک­طرفه انجام شد. بذور f1 حاصل به همراه والدین تحت تنش خشکی انتهایی در سال 1397 در دانشگاه آزاد اسلامی اردبیل مورد ارزیابی قرار گرفتند. سرعت پر شدن دانه، دوره موثر پر شدن دانه، انتقال مجدد مواد ذخیره‌ای از ساقه به دانه، میزان مشارکت ذخایر ساقه در عملکرد دانه، کارایی ­ساقه در انتقال­ ذخایر به ­دانه، کارایی ­انتقال­ مجدد کربوهیدرات­ ها از ساقه به ­دانه و وزن ویژه میانگره ­ها اندازه­ گیری شد. نتایج حاکی از کفایت مدل افزایشی- غالبیت در همه صفات به جز دوره موثر پر شدن دانه و میزان مشارکت ذخایر ساقه در عملکرد دانه بود. وجود غالبیت ناقص، غالبیت کامل و فوق تا 0.88 (سرعت موثر پر شدن دانه) متغیر بود. در حالی که وراثت پذیری خصوصی از 0.17 تا 0.66 در نوسان بود. در بین صفات، سرعت پر شدن دانه بیشترین وراثت پذیری خصوصی (0.66) را داشت و انتقال مجدد مواد ذخیره‌ای (0.46) و وزن ویژه میانگره ­ها (0.44) در مراتب بعد قرار گرفتند. نتایج همچنین نشان داد که بین غالبیت و مقدار وزن ویژه میانگره‌ها رابطه مثبت وجود دارد که در مورد این صفت آلل‌های غالب مطلوب بودند. بر اساس روش گریفینگ، ارقام رصد، کونیا 2002 و پیشتاز دارای ترکیب پذیری عمومی بالاتر و در نتیجه آلل­ های مطلوب برای سرعت پر شدن دانه بودند. در حالی که در مورد انتقال مجدد مواد ذخیره ­ای، ارقام رصد و کونیا 2002 ترکیب پذیری عمومی بالاتری داشتند.