influence of plant growth regulators, carbohydrate source and concentration on micropropagation and other physiological traits of grape (vitis vinifera l. cv. shahroudi) under in vitro conditions

The grapevine (vitis vinifera l.) is a native of central asia and has been propagated by various methods, including in vitro propagation. present research was conducted to study the effect of plant growth regulators (bap, iba), carbon sources (sucrose, glucose, fructose, table sugar) and their concentrations (30, 60 and 90 g/l) on the proliferation, root induction, protein, chlorophyll and carotenoid contents of the grape (vitis vinifera l. cv. shahroudi) in in vitro conditions based on a completely randomized design with three replications, using nodal explants. the result showed that the highest rate of proliferation (3.04 shoots per explant) occurred at ms medium, containing 1.5 mg/l bap plus constant amounts of ga3 (0.3 mg/l) and iba (0.1 mg/l). the highest rate of root induction (88.88%) was obtained at 1/2 ms medium at 0.5 mg/l iba. type and concentration of carbon source had a significant effect on some of the measured characteristics. the highest plantlet height was obtained in ms medium supplemented with 30 g/1 table sugar and sucrose. also, the highest number of shoots per explant (3.5 shoots) belonged to the use of 30 g/l sucrose in the culture medium, followed by 30 g/l table sugar (3.23 shoots). the highest value of chlorophyll a was observed for 90 g/l glucose, followed by 30 g/l sucrose and 60 g/l table sugar. the highest chlorophyll b content was obtained for 60 g/l table sugar, followed by 30 g/l table sugar and sucrose. in general, with regard to most of the characteristics under study, it could be inferred that the propagation efficiency of 30 g/1 sucrose or table sugar was better than other carbon sources. considering economic reasons and time, these treatments can be recommended for the commercial micropropagation of the shahroudi cultivar of grapevine, instead of traditional methods of propagation.

تأثیر تنظیم کننده های رشد گیاه، منبع کربوهیدرات و غلظت آن بر ریزازدیادی و سایر خصوصیات فیزیولوژیکی انگور (Vitis vinifera L. cv. Shahroudi) تحت شرایط درون شیشه ای

انگور (Vitis vinifera L. cv. Shahroudi) بومی آسیای مرکزی است و با روش­ های مختلفی از جمله ریزازدیادی درون شیشه ­ای تکثیر می ­شود. پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر تنظیم کننده­ های رشد گیاه (BAP، IBA)، منبع کربن (ساکارز، گلوکز، فروکتوز، شکر معمولی) و غلظت آن (30، 60 و 90 گرم در لیتر) بر ریزازدیادی، القای ریشه، مقدار پروتئین، کلروفیل و کاروتنوئید انگور رقم شاهرودی در شرایط درون شیشه ­ای بر اساس طرح کاملا تصادفی با سه تکرار روی ریزنمونه­­ های میان­گره انجام شد. نتایج نشان داد که بیشترین میزان شاخه ­زایی (3/04 شاخه به ازای هر ریزنمونه) در محیط MS محتوی BAP (1.5 mg/l)  به اضافه مقادیر ثابت  GA3 (0.3 mg/l) و IBA (0.1 mg/l) و بیشترین میزان القای ریشه (88/88 درصد) در محیط MS  ½ حاوی  IBA (0.5 mg/l) به دست آمد. نوع و غلظت منبع کربن روی برخی از صفات اندازه­گیری شده، تاثیر معنی داری داشت. بیشترین ارتفاع گیاهچه در محیط MS حاوی 30 گرم در لیتر ساکارز و شکر معمولی  به دست آمد. همچنین، بیشترین تعداد گیاهچه به ازای هر ریزنمونه (3/5 گیاهچه) متعلق به غلظت 30 گرم در لیتر ساکارز بود و در مرتبه بعدی غلظت 30 گرم در لیتر شکر معمولی  (3/23) گیاهچه قرار داشت. بیشترین مقدار کلروفیل a  در مورد 90 گرم در لیتر گلوکز مشاهده شد و به دنبال آن 30 گرم در لیتر ساکارز  و 60 گرم در لیتر شکر معمولی واقع شدند. بیشترین مقدار کلروفیل b نیز در غلظت 60 گرم در لیتر شکر معمولی و سپس 30 گرم در لیتر شکر معمولی و ساکارز به دست آمد. به طور کلی، با توجه به بیشتر صفات مورد مطالعه، می­توان بیان نمود که کارآیی پرآوری برای 30 گرم در لیتر ساکارز یا شکر معمولی بهتر از سایر منابع کربنی بود. بنابراین، با در نظر گرفتن دلایل اقتصادی و عامل زمان، این تیمارها را می ­توان برای ریزازدیادی انگور رقم شاهرودی در مقیاس تجاری به جای روش­ های تکثیر سنتی توصیه کرد.