morphological variations in the skulls of male and female persian fallow deer (dama dama mesopotamica)

Background: persian fallow deer (pfd), dama dama mesopotamica, is one of the rarest members of the cervidae family currently listed as endangered by the international union for conservation of nature. objectives: morphological variations in the skulls of male and female pfds were evaluated in this investigation. methods: in cooperation with the department of environment, skulls and mandibles were obtained from five male and four female animals. after the usual practices of bone cleaning, the specimens were evaluated for morphological differences. next, 29 parameters were measured on the skulls and mandibles by a digital vernier caliper for morphometric studies. in addition, ten, six, and nine landmark points were defined on the left lateral photos of mandibles, dorsal, and left lateral photos of skulls, respectively. the points were digitized on two-dimensional images using the tpsdig2 software. the shape differ-ences between the two genders were analyzed using discriminate function analysis in the morphoj software. results: the interfrontal ridge was more prominent in male pfds than in female animals. moreover, there were some significant differences in the measured parameters, mostly in the mandible. the geometric morphometric evaluations showed no significant differences between the two genders. conclusions: the findings of the present investigation revealed some morphological differences between the skulls of male and female pfds.

تفاوت های مورفولوژیک جمجمه گوزن زرد ایرانی نر و ماده (Dama dama mesopotamica)

چکیده زمینه مطالعه: گوزن زرد ایرانی (Dama dama mesopotamica) ، یکی از نادرترین اعضای خانواده Cervidae می باشد که در حال حاضر توسط اتحادیه جهانی حفاطت از طبیعت(IUCN) در لیست حیوانات در معرض انقراض قرار گرفته است. هدف: در تحقیق حاضر تفاوت‌های مورفولوژیک جمجمه گوزن زرد ایرانی نر و ماده (Dama dama mesopotamica) مورد بررسی قرار گرفت. روش کار: در ابتدا با همکاری اداره حفاظت از محیط زیست، پنج جمجمه نر و چهار جمجمه ماده این حیوان تهیه شد. پس از انجام روشهای معمول تمیز کردن استخوان ، نمونه ها از نظر اختلافات مورفولوژیک مورد بررسی قرار گرفتند. سپس 29 پارامتر در جمجمه و فک پایین توسط کولیس دیجیتال جهت مطالعات مورفومتریک اندازه گیری شد. علاوه بر این، بر روی تصاویر جانبی فک پایین از سمت چپ و تصاویر جانبی جمجمه از سمت چپ و تصاویر پشتی جمجمه به ترتیب ده ، شش و نه نقطه تعریف و به کمک نرم افزار TpsDig2 به صورت دو بعدی درآمدند و تفاوتهای شکلی بین دو جنس با استفاده نرم افزار MorphoJ مورد بررسی قرار گرفت. نتایج: همانطور که مشاهدات مورفولوژیکی نشان داد ، سوچر بین دو استخوان پیشانی در جنس نر به طور معنی داری بیشتر از ماده بود. علاوه بر این، تفاوتهای معنی داری در برخی از پارامترهای اندازه گیری شده در جمجمه و فک پایین دو جنس مشاهده شد که بیشتر تفاوتها مربوط به پارامترهای اندازه گیری شده در فک پایین بود. نتایج بررسی های مورفوژئومتریک تفاوت معنی داری بین جنس ها نشان نداد. نتیجه گیری نهایی: این پژوهش نشان داد که جمجمه گوزن زرد ایرانی نر و ماده در برخی ویژگی های مورفولوژیک تفاوت دارند.