نقد مبانی انسان‌ شناختی نظریه عقلانی هیجانی آلبرت الیس با نگرش به منابع اسلامی

پژوهش حاضر با هدف شناسایی مبانی انسان ‌شناختی نظریه عقلانی هیجانی آلبرت الیس و نقد آن با نگرش به منابع اسلامی انجام شده است. روش پژوهش توصیفی تحلیلی است که مطابق آن ابتدا با مرور منابع موجود، مبانی انسان‌شناختی نظریه الیس شناسایی و سپس از منظر روان‌شناختی، فلسفی و قرآنی نقد و بررسی گردید. یافته‌ها نشان می‌دهند از نظر الیس انسان موجودی مادی، فانی، شناختی و فردگراست که به صرف انسان بودن ارزشمند است و انحراف از تفکرات منطقی علت نابهنجاری است. هدف و غایت زندگی‌‌ انسان کسب لذات بلندمدت مادی و این‌جهانی است، در حالی ‌که از نظر اسلام، انسان موجودی دوساحتی و ابدی است که در بطن اجتماع زندگی می‌کند و با خود، خدا، دیگران و طبیعت ارتباط دارد. از نظر اسلام انسان فطرتی الهی دارد که انحراف از آن زمینه‌ساز نابهنجاری است. انسان به علت اتصال وجودی با خدا و برخورداری از برخی مواهب الهی (مثل عقل، قلب و فطرت) کرامت ذاتی دارد و با حرکت در مسیر هدف نهایی خلقت (یعنی عبودیت و نیل به قرب الی‌الله) به کرامت اکتسابی خواهد رسید.