امکان سنجی بررسی انقلاب اسلامی ایران بر پایه نظریه جامعه شناسی پیر بوردیو

نظریه جامعه‌شناختی بوردیو نظریه‌ای است که اساساً برای تبیین منازعات در حوزه‌ها یا میدان‌های مختلف اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و سیاسی جامعه ارائه شده و از این رو برای تبیین زوایایی از پدیده انقلاب در جامعه مناسبت دارد. در مقاله حاضر  سعی می‌شود به یاری استفاده از مفاهیم اصلی نظریه جامعه‌شناسی بوردیو تا حدی تحولات مقطع 571342 تبیین گردد. روش مورد استفاده مقاله طبعاً روش بوردیو یعنی ساختارگرایی تکوینی خواهد بود. در انتها نتیجه گرفته می‌شود که با توجه به ماهیت فرهنگی انقلاب اسلامی، نظریه بوردیو که عمدتاً نظریه‌ای با اولویت مفاهیم فرهنگی همچون سرمایه فرهنگی و منش از یک سو و مرتبط بودن حوزه‌های مختلف حیات اجتماعی با یکدیگر است، تفسیر جدیدی از برخی دلایل و علل انقلاب در اختیار ما قرار دهد. به یاری این نظریه، می‌توان نحوه تبدیل شدن سرمایه فرهنگی روحانیت به سرمایه اقتصادی و در نتیجه حمایت مالی و سازمانی بازار از انقلابیون را توضیح داد. این نظریه می‌تواند برای تبیین منازعات بین دو گونه مختلف از منش‌ها یا عادت واره‌ها (غربی در برابر اسلامی ایرانی) در جامعه‌ای در حال گذار و تاثیرات آن بر گفتمان بومی‌گرایی این دوره را تبیین کند. همچنین، مفهوم خشونت نمادین در برابر خشونت فیزیکی بوردیو می‌تواند یکی دیگر از علل ضعف قدرت حاکم در برابر مخالفان خود را که از توان و ذخایر نمادین قوی‌تری برای بسیج توده‌ها برخوردار بودند را تبیین کند.

Feasibility Study of the Islamic Revolution Based on Bourdieu's Sociological Theory

Abstract: Bourdieu's sociological theory is the one presented for explaining conflicts in different social, cultural, economical and political fields and so is suitable for explaining some dimensions of revolution event in society. For him, the social universe is the site of endless and pitiless competition, in and through which arise the differences that are the stuff and stake of social existence. Contention, not stasis, is the ubiquitous feature of collective life. concepts Piety and justice, Imam, Jurisprudence, imitation, pure Islam, commitment, jihad, sacrifice, the fight against injustice and evil, general and special Imamate etc were the most important components of the clergy's cultural capital that has had a high social standing in iran. In this essay, with the help of basic concepts of Bourdieu sociological theory I try to explain, to some extent, Iran's developments of the years between 19611979. Obviously, the used method in the article is Bourdieu's method: constructivism. Finally, it is concluded that – considering cultural nature of Islamic revolution Bourdieu's theory that is one generally prefers cultural concepts such as cultural capital, habitus and correlation of different fields of social life, can help us propose a new interpretation of some reasons and causes of the revolution. So, how to transform cultural capital of the clergy into economic one and the bazaar support financially and organizationally from the revolutionaries can be explained. Based on this theory we can show conflicts between two rival kinds of the habitus (western versus IslamicIranian) in a transitional society and its impacts on nativism discourse in this period. Also, the symbolic violence concepts versus physical one can explain another the sovereign power weakness against his opponents that were enjoyed of more powerful symbolic reservoir for mobilizing the masses. Thus we can explain why the clergy could have an upper hand in mobilizing people and its ideology pulled over the intellectual modernsecular discourse.