تاثیر انقلاب اسلامی ایران بر خیزش‌های مردمی در جهان عرب

جهان در قرن بیستم، تحولات گسترده، متضاد، تاثیرگذار و در عین حال خیره‌کننده‌ای را شاهد بود. وقوع انقلاب اسلامی در کنار فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی از جمله حوادثی است که تاثیر فوق‌العاده و شگفت‌آوری در ورای مرزها و نظام بین‌الملل بر جای گذارده و عناصر نظام بین‌المللی را به شکل عمیقی تحت تاثیر قرار داده‌اند. برخی از این رخدادها با تمام اهمیت شان دامنه اثر محدودی از خود به­ جای نهاده و برخی پویایی جریانات درونی خود را حفظ نموده و گستره کلانی از ساختارها و فرآیندهای نظام بین‌المللی را تحت تاثیر قرار دادند. مقاله حاضر تلاشی است تحلیلی-توصیفی در ارتباط با این مساله که «انقلاب اسلامی ایران چه تاثیری بر خیزش‌های مردمی اخیر در جهان عرب داشته است؟» در راستای پاسخ به سوال مذکور، با استمداد از نظریه پخش، این فرضیه به آزمون گذاشته می­شود که «انقلاب اسلامی ایران عمدتاً در عرصه­ های معنوی چون خلق اراده جمعی، تولید قدرت شبکه‌ای، معنویت‌گرایی و وحدت‌گرایی بر جنبش‌های اخیر عربی تاثیرگذار بوده است.» نتایج حاصله نشان می‌دهد که جنبش عربی، جوانان و سایر فعالان خیزش‌ها در کشورهای عربی، تحت لوای اسلام و متاثر از فنون به­کار رفته در انقلاب اسلامی از قبیل شعارهای اسلامی و پرچم‌های مذهبی بسترساز مناسبی برای بیداری اسلامی در این منطقه بوده‌اند.