تحلیل مفهوم کرامت انسانی در اندیشه سیاسی شیعه: مطالعه مــوردی اندیشه ی امام خمینی(ره)

یکی از اساسی‌ترین موضوعات در مباحث انسان شناسی، مساله کرامت انسان و ملاک کرامت‌مندی اوست. مقاله حاضر این موضوع را در اندیشه سیاسی شیعه و با تاکید بر اندیشه سیاسی امام خمینی(ره) مورد بررسی قرار می دهد. در این مقاله به پرسش هایی از قبیل: ملاک‌ها و معیارهای کرامت انسان چیست؟ آیا صرف انسان بودن برای کرامت‌مندی انسان کافی است؟ شرایط و قابلیت هایی که موجب کسب کرامت می شود کدام است ؟ و... پرداخته می شود. از دیدگاه حاکم بر این نوشتار در اندیشه سیاسی شیعه و به طور خاص امام خمینی(ره)، با توجه به نظریه دو فطرت، کرامت به طور بالقوه در همه ی انسان‌ها مشترک است. انسان به دلیل برخورداری از مقام خلافت الهی انسان ، برخوردار ازکرامت ذاتی است اما ارتکاب اعمال مغایر با این کرامت، موجبات از دست رفتن این کرامت را فراهم می آورد، چنان چه اگر لوازم خلیفه بودن را فراهم کند از کرامت برخوردار است. این دیدگاه که از آن به نظریه اقتضایی کرامت می توان یاد کرد، از چنان توان نظری برخوردار است که می تواند ارتباط دو گونه کرامت ذاتی و اکتسابی را در اندیشه سیاسی شیعه با تاکید بر اندیشه سیاسی امام خمینی(ره) فراهم سازد.