نگاهی کاربردشناختی به کلام امام خمینی(ره) درمورد اصل ولایت فقیه؛ بررسی انواع پیش انگاری ها

در این پژوهش که روش آن از نوع توصیفی- تحلیلی است، سعی داریم چهل و سه جمله ی امام خمینی(ره) درمورد اصل ولایت فقیه را براساس انواع پیش انگاری ها بررسی و تحلیل کنیم. نتایج تحقیق نشان می-دهد پیش انگاری های وجودی، واقعیت پذیر، واژگانی، ساختاری و واقعیت ناپذیر در کلام امام(ره) وجود داشتند؛ اما پیش انگاری خلاف واقع در کلام وی مشاهده نشد. نبود این پیش انگاری در کلام امام(ره) بیانگر این است که اساساً موضوع ولایت فقیه امر و موضوعی خلاف واقع نیست بلکه واقعیت وجودی دارد. از میان پیش انگاری های موجود در کلام امام(ره)، پیش انگاری وجودی با درصد فراوانیِ 70% نسبت به سایر پیش انگاری ها بسامد بیشتری داشته است. نتیجه ی آزمون آماری کای دو نیز نشانگر این است که میان بسامد این پیش انگاری با بسامد پیش انگاری واژگانی - که رتبه ی دوم فراوانی را دارد- و بالطبع با سایر پیش انگاری ها که بسامد کمتری دارند، تفاوت معناداری وجود دارد. در پیش-انگاری وجودی، امام داشتن دانش مشترک در سه زمینه را درست دانسته است یا اینکه مخاطبان کلام امام (ره) این فرض ها را از پیش می دانسته اند. این فرض ها یا دانش های قبلی عبارت اند از: دانش مشترک در زمینه ی کلی مباحث فقیه، ولی فقیه و ولایت داشتن فقیه؛ دانش مشترک در زمینه ی مسایل دینی و اعتقادی؛ دانش مشترک در زمینه ی مباحث حکومتی و سیاسی کشور. برای اینکه ارتباطی موثر و دو سویه میان امام(ره) و مخاطبانش شکل بگیرد و عمل انتقال پیام و درک پیام به گونه ای کارآمد رخ دهد، مخاطبان امام(ره) می بایست علاوه بر داشتن دانش مشترک قبلی درباره ی مباحث مربوط به فقیه، ولی فقیه و ولایت فقیه، درباره ی مسایل دینی و اعتقادی و مباحث حکومتی و سیاسی کشور نیز دانش مشترک قبلی داشته باشند تا بتوانند درک درست تری از کلام امام درباه ی ولایت فقیه داشته باشند.