>
Fa   |   Ar   |   En
   مفهوم اسلام سیاسی در انقلاب اسلامی ایران  
   
نویسنده جمشیدی راد محمد صادق ,محمود پناهی سید محمد رضا
منبع پژوهشنامه انقلاب اسلامي - 1391 - دوره : 2 - شماره : 5 - صفحه:127 -149
چکیده    بیداری اسلامی در ایران و تاثیر آن بر مصر، لیبی، یمن، بحرین، اردن و دیگر کشورهای خاورمیانه ثمره تحولات معرفتی و مفهومی «اسلام» است. اسلام در مفهوم جدید محصول دوران مدرن و تحت عنوان «اسلام سیاسی» صورت بندی شده است که در مقابل اسلام سنتی قرار می گیرد. اسلام سنتی، دین را به حوزه امور فردی و عبادی محدود می دانست و علی-رغم تعریف جامع دنیوی و اخروی از دین عملاً در کار سلطان دخالتی نداشت و کار ویژه او توجیه و مشروعیت بخشی دینی به سلطان بود. دین در مدرنیته غرب از امور عرفی و دنیوی منفک شد و اداره جوامع مبتنی بر عقل خود بنیان و مشورتی گردید. اما، در جوامع اسلامی جریان سکولاریستی و کمالیستی متجددین و روشنفکران غرب گرا در فرایندی پارادوکسیکال موجب ظهور اسلام سیاسی شد. اسلام سیاسی از تعامل با غرب تا تقابل با غرب و تشکیل حکومت اسلامی تغییر معنایی داشته است. هرچند اسلام سیاسی در ایران معاصر رنگ و بوی لیبرالی و مارکسیستی هم به خود گرفت. اما، این قرایت «اسلام فقاهتی» به رهبری امام خمینی(ره) بود که توانست در انقلاب اسلامی 1357ش به آرمان تشکیل حکومت اسلامی دست یابد و دموکراسی دینی را به صورتی الهام بخش به اجرا بگذارد. در این مقاله به بررسی تحولات تاریخی، مفهومی و معرفتی اسلام سیاسی در ایران معاصر خواهیم پرداخت.
کلیدواژه تحول مفهومی ,اسلام سنتی ,اسلام سیاسی ,اسلام لیبرال ,اسلام چپ ,اسلام فقاهتی ,Conceptual development ,traditional Islam ,political Islam ,Islam liberal ,left Islam ,Islam Fqaht
آدرس دانشگاه پیام نور, استادیار دانشگاه پیام نور, ایران, دانشگاه پیام نور, استادیار دانشگاه پیام نور, ایران
پست الکترونیکی s.panahi@gmail.com
 
     
   
Authors
  
 
 

Copyright 2023
Islamic World Science Citation Center
All Rights Reserved