واکاوی سیاست‌های عربستان سعودی در مقابل صدور انقلاب اسلامی ایران با تاکید بر موسم حج (1368-1358)

هدف: واکاوی شیوه‌ها و روش‌های گسترش انقلاب اسلامی در عربستان سعودی، توسط ایران و اقدامات، شیوه‌ها و روش‌های ممانعت از گسترش انقلاب اسلامی، توسط عربستان سعودی محور اصلی این پژوهش است.روش‌شناسی پژوهش: این مقاله به روش توصیفی- تحلیلی با بهره‌گیری از منابع اصلی و اسناد موجود در مرکز اسناد و تاریخ دیپلماسی وزارت امورخارجه به شکل کتابخانه‌ای گردآوری شده است.یافته‌ها: ایام حج همواره فرصت بسیار مناسبی برای آشنایی دیگر مسلمانان جهان با ماهیت آرمان‌ها و اهداف انقلاب اسلامی بوده است. از این‌رو ایرانیان به روش‌های مختلف به‌ویژه برگزاری مراسم برائت از مشرکان سعی در انتقال ارزش‌های انقلاب اسلامی، طی مراسم حج را داشته‌اند، تا سایر مسلمانان را با آرمان‌های انقلاب آشنا کنند. اما عربستان سعودی که از سرایت انقلاب اسلامی ایران به این کشور نگران بود، اقدامات و مخالفت‌های گسترده‌ای برای جلوگیری از گسترش انقلاب اسلامی انجام داد به نحوی که در دهه نخستین انقلاب اسلامی، روابط ایران و عربستان به تیرگی گرایید.نتیجه‌گیری: هرچند کشتار حجاج ایرانی در مکه مهم‌ترین عامل تاثیرگذار بر روابط دو کشور پس از انقلاب بوده، اما ریشه این حوادث بیش از آنکه ناشی از تفاوت نگرش در فلسفه حج، یا نحوه برگزاری آن باشد ناشی از ترس عربستان از صدور انقلاب اسلامی بوده است که باعث اقدامات و مخالفت‌های گسترده مذهبی و سیاسی و فرهنگی با ایران شد.