گفتمان هژمونیک انقلاب اسلامی و خرده گفتمان های درونی نظام جمهوری اسلامی ایران در دوران رهبری امام خمینی (ره)

هدف: هدف این تحقیق، شناسایی ظرفیت‌ها و قابلیت‌های موثر در استمرار گفتمان انقلاب اسلامی ایران به‌عنوان یک گفتمان فراگیر است. روش‌شناسی پژوهش: این مقاله با پیروی از روش کیفی و جمع‌آوری داده‌ها از منابع کتابخانه‌ای و اسناد نوشتاری و بهره‌گیری از تحلیل گفتمانی به این سوال پاسخ می‌دهد که گفتمان انقلاب اسلامی چگونه از رهگذر تعامل با خرده گفتمان‌های درونی خود توانسته به حیات خود ادامه دهد؟ یافته‌ها: جمهوری اسلامی از بدو تاسیس و در طی دوران زعامت بنیانگذار کبیر انقلاب در دهه‌ی اول موسوم به دوره‌ی تثبیت، شاهد رقابت خرده گفتمان‌های دموکراتیک اسلام سیاسی و آرمان‌گرایی اسلامی انقلابی بود که هر یک توانستند در مقاطعی با تثبیت مفاهیم و باورهای اصلی خود با معنابخشی و مشروع‌سازی دال‌های شناور، گفتمان خود را استیلا و برتری بخشند. گفتمان انقلاب اسلامی با قوام بخشی و غنی‌سازی مفهومی واژگان و دال‌های تهی و شناور در سیاست مدرن ذیل سازه‌ی «مردم سالاری دینی» خرده گفتمان‌هایی متعدد، متنوع و فعال را در زیر چتر خود باز تولید کرده و میدان گسترده‌ای را برای تعامل و تقابل آنها خلق نموده است. نتیجه‌گیری: گفتمان انقلاب اسلامی، صرف نظر از این منازعات درون گفتمانی در برخی مقاطع زمانی، به دلیل فراگیری و تعمیق دقایق گفتمانی‌اش در ذهنیت توده‌های عظیم مردمی و وفاداری گفتمان‌های درونی آن به دال مرکزی گفتمان (اسلام)، در دسترس بودن و عاملیت سوژه سیاسی (نقش و جایگاه برتر امام) دچار توقف و انسداد نشد و توانست ضمن تداوم حیات، بستری برای بازتولید خرده گفتمان‌هایی رقیب در دهه‌های آتی فراهم آورد.