بررسی علل و عوامل وقوع انقلاب‌اسلامی در ایران از منظر کارگزاران حکومت پهلوی: یک پژوهش موضوع‌محور در پروژه تاریخ ‌شفاهی ایران دانشگاه هاروارد

سقوط حکومت‌پهلوی در پی انقلاب‌اسلامی ایران از مهم‌ترین رویدادهای تاریخ معاصر ایران و جهان است. با پیروزی انقلاب‌اسلامی از همان روزهای آغازین بسیاری از کارگزاران حکومت پهلوی، انقلابیون، بازیگران و شاهدان سقوط حکومت پهلوی با انگیزه‌های مختلفی به نگارش خاطرات یا همکاری با پروژه‌های تاریخ شفاهی برای ثبت و ضبط خاطرات خود اقدام کردند. هر یک از آنان از زوایه دید خود به گذشته و بررسی علل و عوامل وقوع انقلاب‌اسلامی پرداخته‌اند. در پروژه تاریخ‌شفاهی ایران دانشگاه هاروارد با بسیاری از کارگزاران حکومت پهلوی با هدف گردآوری تاریخ‌شفاهی عصر پهلوی مصاحبه شده است. از آنجا که کارگزاران حکومت پهلوی به دلیل مناصب و مسئولیت‌های متعدد در آن حکومت، از فضای حاکم بر دربار و دولت عصر پهلوی، سیاست‌ها و برنامه‌های آن آگاهی دارند، نگاه آنها به انقلاب‌اسلامی و علل و عوامل وقوع آن متمایز از دیگران خواهد بود. بنابراین بررسی خاطرات آنها در تاریخ‌نگاری انقلاب‌اسلامی ضروری می‌نماید. فرضیه‌ پژوهش حاضر بر این مبناست، کارگزاران عصر پهلوی مجموعه‌ای از علل و عوامل سیاسی، اداری، اقتصادی و خارجی را در وقوع انقلاب‌اسلامی موثر می‌دانند. این مقاله می‌کوشد ضمن معرفی، بررسی و تحلیل ساختاری پروژه تاریخ‌شفاهی ایران، با رویکرد پژوهش موضوع‌محور، علل و عوامل وقوع انقلاب‌اسلامی ایران را در تاریخ‌شفاهی کارگزاران حکومت پهلوی بررسی نماید.

The Causes of Islamic Revolution in Iran From the perspective pahlavi reign agents: A Research Subjectoriented in the Iranian Oral History Project of Harvard University

Abstract The collapse of the Pahlavi regime because of the Islamic Revolution of Iran in the decades of the 20th century is one of the most important contemporary historical of events Iran and the world. From the very early days of the Islamic Revolution, many analysts of the political, economic, sociological, and psychological and even historians fields pay much attention to it. The emergence of free space and the design of new issues for historians as a result of the collapse of the Pahlavi regime and the desire of some actors and witnesses to record their data, created an incentive for historians and institutions in order to analyze the Islamic Revolution based on history Oral. The oral history of the Pahlavi era and the Islamic Revolution has been the subject of many institutions and centers of overseas and borderline.One of the first centers for designing iranian oral history project is the center for Middle East Studies Harvard University. Iranian Oral History Project after the Islamic Revolution, was sponsored by the financial and professional backing of Western institutions and, most importantly, easy access to politicians and agents of the former political system in the United States and European countries. The purpose of this project was to collect the oral history of the Pahlavi era. This article attempts to introduce and analyze the structure of the Iranian Oral History Project of Harvard University based on analytical method and with subjectoriented research, Explain the causes of the Islamic Revolution in Iran in oral history of pahlavi reign agents.