نقش مردم در سیاست، مبانی و پیامدهای آن در اندیشه سیاسی امام خمینی

هدف: امام خمینی(ره) با نقد دموکراسی غربی و حکومت‌های اقتدارگرا، زیر بنای نظام سیاسی مردم سالار واقعی را در دین و دخالت مردم جستجو می‌کند. مردم در حکومت اقتدارگرا، فاقد نقش تعیین‌کننده در اداره جامعه یا نقش تشریفاتی دارند و قدرت به‌صورت عنان گسیخته در اختیار عده‌ای است. در حکومت مردم سالاری دینی، مردم در سرنوشت جامعه سهیم و امور جامعه با مشارکت و دخالت آنها رقم می‌خورد و قدرت توسط مردم کنترل می‌گردد. با توجه به تعیین‌کننده بودن نقش مردم در اندیشه سیاسی و روش حکومت‌داری وی، این مقاله سه محور مهم مرتبط را مورد بررسی قرار داده است. محور اول به رابطه دین و سیاست، محور دوم، مشارکت مردم و محور سوم به مبانی آن در اندیشه امام پرداخته است. روش‌شناسی پژوهش: روش پژوهش متمرکز روی آثار امام خمینی(ره) و از نوع اسنادی است. یافته‌ها:یافته‌های مقاله با استناد به آثار ایشان نشان می‌دهند که وی در رابطه دین و سیاست، ضد تقلیل‌گرا است. در محور دوم، کلیدی‌ترین مفهوم در آثار وی در حوزه مشارکت مردم در جامعه، عبارت «تعیین سرنوشت» به‌دست مردم است و مردم، نقش بنیادین در سه سطح سیاسی، مدنی و اجتماعی (تاسیس نظام سیاسی، نظارت بر نظام سیاسی و حمایت از نظام سیاسی) دارند. این سطوح مشارکت، نشانه‌های یک جامعه دموکراتیک پایدار هستند. در محور سوم، مهمترین مبانی مشروعیت مشارکت مردم در اداره جامعه، رویکرد وی به خطابات شرعی قانونی، منطقه فراغ، فرهنگ عمومی، حق طبیعی، عرف عقلا یا عقل اجتماعی و قانون اساسی است. نتیجه‌گیری: با توجه به متن پژوهش انجام گرفته، روش حکومت‌داری امام، دموکراتیک است. برای درک روش حکومت‌داری امام خمینی(ره)، فهم صحیح مبانی روش حکومت‌داری امام، ضروی است.

The Role of People in Politics, Foundations and Its Consequences in Imam Khomeini’s Political Thought

Abstract Imam Khomeini with critique of Western democracy and authoritarian governments, seeking to underpin of real democratic political system in religion and interference of the people. In the authoritarian rule, people have no role in society, or at most, they have merely an instrumental role and the ruler enjoy an absolute power. In a Democratic Governance, people have a share in determine fate of Society as well as political, economic, cultural and social affairs. Power is controlled by them. He considers on deterministic role of people in political thought and governance. This article with reference to Imam Khomeini’s works, examines three related issues. First, focuses on the relationship between religion and politics. Second, focuses on the concept of "destiny determination". Third, focuses on the fundamentals of jurisprudence and legal determination of destiny. The findings of the article, show that Imam is antireductive in relation with religion and politics. In the second pillar, the key concept in the field of people’s interference in society is "determination of destiny," and people have a fundamental role at the three levels of political, civil and social (the establishment, control, support of the political system). These levels of participation are signs of a sustainable democratic society. In the third axis, the most important basis for the legitimacy of the participation of people in the administration of the society are the Imam’s Approaches to the Legal references (khetabate Ganooni, Legal Addresses), the AlFaraq Area and the general religious culture of society, the natural right, the social wisdom and the constitution. Hence, the correct understanding of these principles will be effective in order to achieve the Imam’s governance.