پیشرفت متعالی در جمهوری اسلامی بر مبنای حکمت و سیاست متعالیه

محور مباحث مقاله حاضر را این پرسش تشکیل می دهد که: پیشرفت مطلوب برای جمهوری اسلامی ایران بر اساس حکمت متعالیه چیست؟ برای پاسخ پرسش مذکور از الگوی علل اربعه و نیز روش استنادی، استنباطی، بر اساس آنچه که در دانش اصول فقه آمده است، بهره می‏بریم. بر اساس این الگو، پیشرفت امر حادثی است و هر امر حادثی نیازمند چهار علت است. علت مادی یا منابع و امکانات؛ علت صوری یا شکل و ساختار؛ علت فاعلی به عنوان کننده کار و علت غایی. مدعا این است که بطور کلی و با توجه به جنس علل از دو نوع پیشرفت می توانیم صحبت کنیم؛ اول، پیشرفت متعالی که بقای ابدی انسان در کانون توجه آن است و در قرب الهی تحقق پیدا میکند و تک تک انسانها در تعیین سرنوشت دنیوی و اخروی خود مشارکت جدی و عادلانه دارند. و دوم، پیشرفت متدانی، که بقا و لذت دنیوی انسان در کانون توجه آن قرار دارد. پیشرفت متعالی به عنوان الگوی پیشرفت در جمهوری اسلامی پیشنهاد می شود.