بررسی میزان تحمل به سرب در گیاه اطلسی با استفاده از خصوصیات اکوفیزیولوژیک

حضور فلزات سنگین (مانند سرب) در گیاهان یکی از مهمترین تنش های محیطی است که سبب کاهش رشد آنها می شود. بنابراین، تعیین آستانه تحمل گیاهان به این عناصر ضروری است. در این راستا، آزمایشی به منظور بررسی تاثیر غلظت های مختلف سرب بر شاخص‌های اکوفیزیولوژیک گیاه اطلسی، در گلخانه هیدروپونیک دانشگاه تبریز، در قالب طرح آماری کاملاً تصادفی با 8 تیمار و 4 تکرار، اجرا گردید. تیمارها شامل غلظت های مختلف سرب (صفر، 0.25، 0.5، 0.75، 1، 1.5، 2 و 4 میلی گرم در لیتر از منبع نیترات سرب) بودند. پس از اعمال تیمارها، در پایان فصل رشد، شاخص ‌های اکوفیزیولوژیک شامل میزان فتوسنتز، تعرق، هدایت روزنه ای، مقاومت روزنه‌ای و دمای سطح برگ اندازه‌گیری شدند. نتایج نشان داد که غلظت‌های بیش از 0.75 میلی گرم در لیتر نیترات سرب باعث کاهش میزان فتوسنتز، تعرق و هدایت روزنه‌ای نسبت به شاهد شد. بیشترین میزان مقاومت روزنه ای ( 8.754 مول بر متر مربع بر ثانیه) در تیمار mg/l 4 مشاهده شد؛ هر چند تفاوت معنی‏داری با تیمارهای 1، 1.5 و 2 میلی گرم در لیتر نداشت. کمترین میزان مقاومت روزنه ای (285/7 مول بر متر مربع بر ثانیه) در غلظت mg/l 0.25 مشاهده شد که تفاوت معنی‏داری را  با شاهد نشان نداد. بیشترین میزان دمای سطح برگ ( 33.26 درجه سلسیوس) در تیمار mg/l 2 مشاهده شد که با تیمارهای 1.5 و 4 میلی گرم در لیتر تفاوت معنی‏داری نداشت. کمترین میزان دمای سطح برگ (26.19 درجه سلسیوس) در تیمار شاهد دیده شد. از تیمار mg/l 0.75 به بعد، افزایش دمای سطح برگ محسوس می­باشد. بر اساس نتایج، به نظر می رسد در زمین هایی که غلظت سرب محلول آنها 0.75 میلی گرم در لیتر و یا کمتر باشد، گیاه اطلسی جهت کاشت در فضای سبز منطقه، انباشت سرب و گیاه پالایی قابل توصیه است.

Evaluation of Pb tolerance in petunia (Petunia hybrid L.) using ecophysiological traits

Presence of heavy metals (such as lead, Pb) in plants is one of the major environmental stresses that decrease plant growth. Therefore, it is essential to determine the threshold of the plants' tolerance to these elements. In this regard, to evaluate the effect of different concentrations of Pb on ecophysiological traits of petunia plant, an experiment was carried out in the hydroponics greenhouse of Tabriz University, Tabriz, Iran, as a completely randomized design with 8 treatments and 4 replications. Treatments consisted of different concentrations of Pb (0, 0.25, 0.5, 0.75, 1, 1.5, 2 and 4 mg/L as Pb(NO3)2). After applying the treatments, at the end of the growing season, the ecophysiological indices including photosynthesis, transpiration, stomatal conductance, stomatal resistance and leaf temperature were measured. Results showed that concentrations higher than 0.75 mg/L Pb(NO3)2 reduced the rate of photosynthesis, transpiration and stomatal conductance as compared to control. The highest stomatal resistance (8.754 M/m2.s) was observed in 4 mg/L treatment though it didn't have significant difference with 1.0, 1.5 and 2 mg/L treatments. The lowest stomatal resistance (7.285 M/m2.s) was seen in 0.25 mg/L treatment, which had no significant difference with control. The highest leaf temperature (33.26 ْC) was observed in 2 mg/L treatment though it didn't have significant difference with 1.5 and 4 mg/L treatments. The lowest leaf temperature (26.19 ْC) was obtained in the control treatment. After 0.75 mg/L, the increase in leaf temperature was sensible. Based on the results, it appears that in soils having Pb concentration of amp;le 0.75 mg/L, petunia plants are recommendable for cultivation in landscapes, accumulation of Pb, and phytoremediation.