تاثیر سیلیسیم بر کیفیت و کمّیت کاهو پرک در کشت بدون خاک

 نقش بی‌بدیل عنصر سیلیسیم در کاهش انواع تنش‌های زنده و غیرزنده به‌طور گسترده‌ای اثبات شده است ولی پژوهش جامعی در مورد تاثیر این عنصر بر رشد و نمو گیاه کاهو در شرایط کشت هیدروپونیک بدون تنش انجام نشده است. با توجه به اهمیت تجاری کاهو و همچنین عمر پس از برداشت کوتاه آن، در پژوهش حاضر علاوه بر تاثیر سیلیسیم بر کیفیت و کمّیت کاهو، عمر انبارمانی آن نیز مورد بررسی قرار گرفته است. آزمایش حاضر در قالب طرح کاملاً تصادفی با نُه سطح سیلیسیم (شامل سطوح صفر، 0/25، 0/5، 0/75، 1، 1/25، 1/5، 1/75 و 2 میلی‌مولار سیلیسیم از منبع مونوسیلیسیک اسید)، در سه تکرار و در هر تکرار دو بوته، در کشت بدون خاک (کوکوپیت + پرلیت) انجام شد. صفات مورد ارزیابی شامل زیست‌توده، انبارمانی (درصد کاهش وزن و کیفیت خوراکی)، ویژگی‌های بیوشیمیایی (غلظت نیترات و سیلیسیم برگ، آنتی‌اکسیدان‌ها، فنل و فلاونوئیدها) و شاخص‌های فتوسنتزی بودند. نتایج نشان داد که بیش‌ترین وزن تازه خوراکی، وزن خشک خوراکی و وزن خشک کل کاهو در شاهد به‌دست آمد. اما بیش‌ترین وزن تازه ریشه در غلظت زیاد سیلیسیم (1 تا 2 میلی‌مولار سیلیسیم) و بیش‌ترین وزن خشک ریشه در غلظت 0/25 میلی‌مولار سیلیسیم دیده شد. بیش‌ترین درصد بخش خوراکی به ریشه در سطح 0/5 میلی‌مولار سیلیسیم بود. در صفات انباری، کم‌ترین درصد کاهش وزن کاهو در غلظت‌های 0/5 و 1/25 میلی‌مولار سیلیسیم و بهترین کیفیت خوراکی در سطح 0/75 میلی‌مولار سیلیسیم مشاهده شد. بیش‌ترین تعرق و هدایت روزنه‌ای در غلظت 0/25 میلی‌مولار و بیش‌ترین فعالیت آنتی‌اکسیدان در غلظت 0/5 میلی‌مولار به‌‌دست آمد. بیش‌ترین غلظت فنل در سطح 1/75 میلی‌مولار سیلیسیم و بیش‌ترین غلظت فلاونوئیدها در غلظت 2 میلی‌مولار سیلیسیم دیده شد. بیش‌ترین غلظت سیلیسیم برگ در سطح 1/75 میلی‌مولار سیلیسیم و کم‌ترین مقدار نیترات در کاهو در غلظت‌های 0/25 و 0/5 میلی‌مولار سیلیسیم حاصل شد.

effect of silicon on the quantity and quality of batavia lettuce in soilless culture conditions

nutrient solutions used in the production of lettuce in soilless culture do not contain silicon (si) as a beneficial element. therefore, this experiment aimed to evaluate the role of si in lettuce growing hydroponically. results showed that the highest fresh weight, dry weight and total dry weight of lettuce were obtained in the control. the highest percentage of the edible part to root was observed in 0.5 mm silicon treatment. in the shelf life aspect, the lowest percentage of lettuce weight loss was recorded in 0.5 and 1.25 mm silicon concentrations and the best food quality was obtained in the treatment of 0.75 mm silicon. the highest stomatal conductance and transpiration rate were observed at the si concentration of 0.25 mm and the highest antioxidant activity was observed at a concentration of 0.5 mm. the highest phenol and flavonoids were recorded in the treatments of 1.75 and 2 mm silicon, respectively. the highest leaf silicon concentration was found in the treatment of 1.75 mm silicon and the lowest amount of nitrate in lettuce was obtained in the concentrations of 0.25 and 0.5 mm silicon.