کارایی فیزیولوژیک خیارهای پیوندی بر اساس نوع پایه، دمای محیط ریشه و مقادیر نیتروژن

به‌منظور ارزیابی پایه های تجاری و بومی خیار در شرایط پیوند نسبت به مصرف مقادیر متفاوت نیتروژن در دماهای مختلف ریشه، این پژوهش به‌مدت یک‌ سال در گلخانه تحقیقاتی گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه صنعتی اصفهان، در سال 1393 انجام شد. آزمایش به‌صورت فاکتوریل، در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار، با تیمارهای سه سطح نیتروژن (100‌% نیتروژن در محلول غذایی جانسون به‌عنوان شاهد برابر با 10/11 میلی ‌مولار نیتروژن، 75‌% نیتروژن در محلول غذایی برابر با 7/582 میلی ‌مولار و 50‌% نیتروژن در محلول غذایی برابر با 5/055 میلی‌ مولار)، دو سطح دما (15 درجه سلسیوس دمای کم ‌ناحیه ریشه و 25 درجه سلسیوس دمای بهینه ‌ناحیه ریشه) و پایه ‌های مختلف شامل کدو قلیانی (lagenaria siceraria) (rls)، کدو حلوایی هیبرید رقم فرو (cucurbita moschata times;cucurbita maxima. cv. ferro) (rcf)، کدو حلوایی توده بابل (rsb) (c. moschata cv. babol)، کدو حلوایی توده ساری (rcm) (c. moschata cv. sari)، و و خیار بومی اصفهان (res) (cucumis sativus cv. isfahan)، و شاهد خیار غیرپیوندی (rn) (cucumis sativus cv. davosii) انجام شد. نتایج نشان داد که بیشترین وزن تازه اندام هوایی و ریشه و همچنین وزن خشک ریشه متعلق به پایه قلیانی است و پایه ساری بیشترین وزن خشک شاخساره را داشت. اثر تنش دمای ریشه بر رشد شاخساره بیش از تنش نیتروژن بود و کاهش بیشتری را در وزن تازه و خشک شاخساره ایجاد کرد. اثر دمای کم ناحیه ریشه نسبت به میزان نیتروژن تاثیر بیشتری بر فتوسنتز پایه‌ های ساری، قلیانی، اصفهان و غیرپیوندی داشت. به نظر می‌ رسد که پایه‌ های کدو حلوایی توده ساری و قلیانی نسبت به سایر پایه‌ ها توانایی حفظ رشد و شرایط فیزیولوژیک خیار را در تنش نیتروژن بیش از تنش دمایی داشته و پایه کدو حلوایی هیبرید رقم فرو بهترین شرایط رشد را در تنش دمایی کم‌ریشه فراهم ساخت. در کل، با مقایسه دو تنش (میزان نیتروژن و تنش دمای ریشه پیوند در تنظیم رشد)، سطوح مختلف نیتروژن کاراتر از تنش دمایی عمل کردند.

Physiological Efficiency of Grafted Cucumbers based on Rootstock Type, Root Zone Temperature and Nitrogen Levels

To evaluate the commercial and local cucumber rootstocks in grafting conditions at different nitrogen (N) levels and temperatures of the rootzone, this research was conducted for a year in the Research Greenhouse of the Department of Horticulture, College of Agriculture, Isfahan University of Technology in 2014. The research was a factorial experiment based on completely randomized design with 3 replications, three N treatments (100% N in Johnson solution (10.11 mM) as control, 75% N in Johnson solution (7.582 mM) and 50% N in Johnson solution (5.055 mM)), two temperatures (15 °C as low temperature in the root zone and 25 °C as optimum root zone temperature) with different rootstocks including Cucurbita Lagenaria siceraria (Rls), Cucurbita moschata cv. Ferro (Rcf), Cucurbita moschata cv. Babol (Rsb), Cucurbita moschata cv. Sari (Rcm), Cucumis sativus cv. Isfahan (Res) and Cucumis sativus cv. DavosII (Rn) as control. Results showed that the highest fresh weight of the shoots and roots and roots dry weight belonged to the Rls, and the Rcm rootstock had the highest dry weight of the shoots. The effect of root zone temperature stress on shoot growth was more than N stress and caused a greater reduction in shoots fresh and dry weight. The effect of low rootzone temperature, compared to N stress, had greater effect on the photosynthesis of Rcm, Rls, Res and Rn rootstocks. It seems that Rcm and Rls had better ability in maintaining of cucumber growth under N stress than temperature stress. The Rcf maintained the best growth conditions in low root zone temperature. In general, comparing the two stresses, (N and low temperature stress in grafting, in growth regulation), different levels of N were more effective than temperature stress