تاثیر ورمی‌کمپوست غنی شده با سویه‌های متحمل به شوری استرپتومایسس بر رشد و تغذیه خیار تحت تنش شوری

این پژوهش با هدف بررسی امکان استفاده از ورمی کمپوست غنی شده با سویه های متحمل به شوری استرپتومایسس به عنوان کود بیولوژیک در رشد و تغذیه خیار در شرایط شور انجام شد. برای این منظور، آزمایش گلدانی در قالب طرح کاملاً تصادفی به صورت فاکتوریل با سه تکرار انجام شد. تیمارها شامل سطوح مختلف شوری (صفر، 30، 60 و 90 میلی مولار کلرید سدیم) و نوع ورمی کمپوست (شاهد، ورم یکمپوست غنی نشده، ورمی کمپوست غنی شده با استرپتومایسس ریموسوس (s. rimosus) و استرپتومایسس گریزئوس (s. griseus)) بودند. نتایج نشان داد که تنش شوری باعث کاهش معنی دار عملکرد ریشه و شاخساره، غلظت نیتروژن، پتاسیم، آهن و روی و نسبت پتاسیم به سدیم شاخساره خیار شد؛ اما غلظت سدیم و نفوذپذیری غشای ریشه افزایش یافت. در این شرایط، استفاده از ورمی کمپوست موجب حفظ ساختار غشای سلولی، بهبود تعادل عناصر غذایی و در نتیجه کاهش اثر منفی شوری بر عملکرد گیاه شد. تاثیر ورمی کمپوست غنی شده با استرپتومایسس های ریموسوس و گریزئوس بر حفظ نفوذپذیری غشای ریشه، بهبود تغذیه گیاه و افزایش تحمل به شوری گیاه بیشتر از ورمی کمپوست غنی نشده بود، به طوری که بیشترین وزن خشک ریشه و شاخساره در شوری 90 میلی مولار کلرید سدیم، در تیمار ورمی کمپوست غنی شده با استرپتومایسس ریموسوس، در مقایسه با سایر تیمارها، مشاهده شد. براساس نتایج این مطالعه، ورمی کمپوست غنی سازی شده با سویه های متحمل به شوری استرپتومایسس، علاوه بر حفظ تعادل عناصر غذایی در شرایط شور، باعث بهبود خصوصیات مورفولوژیک و فیزیولوژیک گیاه خیار شده و از این طریق میتواند به کاهش خسارت ناشی از تنش شوری کمک کند.

The effect of vermocompost enriched with salt tolerant strains of streptomyces on the growth and nutrition of cucumber under salinity stress

This study was aimed to evaluate the possibility of using enriched vermicompost with salttolerant strains of Streptomyces as a biofertilizer in growth and nutrition of cucumber under salinty stress. For this purpose, a pot experiment was set up in a completely randomized factorial design with three replications. Treatments included different salinity levels (0, 30, 60 and 90 mM sodium chloride) and vermicompost (control, unenriched vermicompost and enriched vermicompost with S. rimosus and S. griseus). Results showed that salinity stress caused a significant reduction in the root and shoot dry matter yield, nitrogen, potassium, iron and zinc concentration and potassium: sodium ratio, but increased sodium concentration and cell membrane permeability. Under these conditions, application of vermicompost maintained the structure of cell membranes, improved balance of nutrients and thus reduced the adverse effect of salinity on the plant yield. The effect of vermicomposts enriched with S. griseus and S. rimosus on maintaining root membrane permeability, improving plant nutrition and increasing salt tolerance of plants was more than unenriched vermicompost. So that the highest root and shoot dry weight in salinity of 90 mM NaCl was observed in vermicompost treatment enriched with S. rimosus. According to the results of this study, vermicompost enriched with salttolerant strains of Streptomyces, in addition to maintaining the balance of nutrients in saline conditions, improves morphological and physiological characteristics of cucumber plant and thereby can alleviate the damage induced by salinity stress.