تاثیر کاربرد کود نیتروژن بر برخی مکانیسم‌های افزایش تحمل به تنش شوری در دو رقم گندم در مرحله گرده‌افشانی

آزمایشی با هدف بررسی تغییرات فیزیولوژیک و بیوشیمیایی دو رقم گندم به سطوح مختلف شوری و نیتروژن در مرحله گرده افشانی، به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی و با سه تکرار در گلخانه تحقیقاتی پژوهشکده کشاورزی، هسته ای کرج در سال 1390 اجرا شد. تیمار های مورد بررسی شامل دو رقم گندم: تجن (حساس به شوری) و بم (متحمل به شوری)، پنج سطح شوری (1.3 (شاهد)، 6، 8، 10 و 12 دسی زیمنس بر متر) و دو سطح کود نیتروژن (75 و 150 کیلوگرم نیتروژن در هکتار) بودند. نتایج نشان داد که در کلیه تیمار های شوری، کاربرد 150 کیلوگرم کود نیتروژن در هکتار، به طور کلی باعث افزایش محتوای نسبی آب، غلظت کلروفیل a، کلروفیل b، کلروفیل کل، میزان پروتئین های محلول برگ و فعالیت آنزیم سوپراکسید دسموتاز و کاهش مقدار مالون دآلدئید و همچنین عملکرد دانه در هر دو ژنوتیپ مورد بررسی شد. در نتیجه، وجود تفاوت های ژنوتیپی بین دو رقم، از نظر متحمل بودن به شوری و نیز از لحاظ کودپذیری در بین این دو ژنوتیپ منجر به تاثیر محسوس تر افزایش مصرف کود نیتروژن بر رقم بم نسبت به رقم حساس تجن شد.

Effect of application of nitrogen fertilizer on some mechanisms which increase tolerence to salinity stress of two wheat cultivars at anthesis stage

In order to study the effect of different levels of salinity and nitrogen (N) on physiological and biochemical reactions of two wheat genotypes at anthesis stage, a factorial experiment was performed as completely randomized design with three replications, in Research Greenhouse of Agricultural, Medical and Industrial Research School of Karaj in 2011. Treatments were two wheat cultivars of Tajan (sensitive to salt stress) and Bam (resistant to salt stress), five levels of salt stress (1.3 (control), 6, 8, 10 and 12 dS/m) and two Nfertilizer levels (75 and 150 kg N/ha). Results indicated that in all salinity treatments, 150 kg N/ha increased the RWC, chlorophyll a, chlorophyll b, total chlorophyll, soluble proteins content of leaves and SOD activity and decreased the MDA content and yield of both studied genotypes. In conclusion, genotypic differences between the two cultivars, from viewpoint of tolerance to salinity stress and also fertilizer use between these two genotypes, led to more obvious effect of augmentation of fertilizer utilization on Bam cultivar than sensitive Tajan cultivar.