سنجش نگرش روستائیان در خصوص طرح جابه‌جایی روستا (مورد مطالعه: روستای اسلامیه)

در طول تاریخ در سراسر دنیا و از زمان برپایی سکونتگاه های روستایی، همواره بخشی از این سکونتگاه ها به دلایل مختلف از مکان اولیه خود به مکان های دیگر جابه جا شده اند. این جابه جایی ها به دلایل مختلفی از جمله بلایای طبیعی، حفاظت از منابع طبیعی، جنگ، پروژه های توسعه و سایر عوامل صورت می گرفته است. بررسی تجارب صورت گرفته نشان می دهد که با وجود جنبه های مثبت جابه جایی ها، بخشی از روستائیان جابه جا شده از نحوه جابه جایی محل سکونت خود رضایت کامل ندارند. از مهم ترین عوامل نارضایتی روستائیان در این زمینه می توان به از دست دادن زمین و سلب قانونی مالکیت، از هم گسیختگی خدمات و شبکه های اجتماعی، از بین رفتن منابع درآمدی، بروز تنش های اجتماعی، کمبود اعتبارات و مشکلات دریافت آن ها جهت ساخت و ساز در مکان جدید، طراحی سکونتگاه ها به سبک شهری، تحلیل یا از بین رفتن هویت فرهنگی، اقتدار سنتی و پتانسیل کمک متقابل، عدم مشارکت روستائیان در فرایند جابه جایی روستا، مشکلات کالبدی سکونتگاه های جدید و غیره اشاره نمود روستای اسلامیه از توابع بخش شیروان شهرستان شیروان چرداول استان ایلام از جمله روستاهایی است که در سنوات گذشته به دلیل کمبود فضا، مشکلات کالبدی و بهداشتی، فرایند جابه جایی آن انجام شده است. از این رو روش تحقیق در این پژوهش به صورت توصیفی تحلیلی و با استفاده از جمع آوری اطلاعات به روش میدانی از قبیل تکمیل پرسشنامه، مصاحبه و مشاهده انجام گرفته است. در این مطالعه شاخص هایی از جمله مسکن و اعتبارات اختصاصی به روستائیان جهت ساخت مسکن، وضعیت کالبدی، دسترسی روستائیان به خدمات، بررسی میزان مشارکت روستائیان در اجرای طرح، تاثیرات اجرای طرح بر معیشت روستائیان و ... در نظر گرفته شده و همچنین از تعداد 44 سرپرست خانوار در مکان جدید روستا نظرسنجی انجام شده است. هدف تحقیق حاضر سنجش نگرش ساکنان سایت جدید روستای اسلامیه راجع به طرح جابه جایی روستا در ابعادی از جمله سکونتگاه (مسکن، معابر و دفع آب های سطحی و فاضلاب)، دسترسی به خدمات زیربنایی و روبنایی، مشارکت روستائیان در اجرای طرح، تاثیر جابه جایی بر معیشت ساکنان و رضایت مندی روستائیان می باشد. نتایج این تحقیق نشان می دهد که روستائیان در مجموع از طرح جابه جایی روستا رضایت دارند و از جهاتی از جمله جابه جایی روستا، مکانیابی سایت، سازگاری با همسایگان، دسترسی به برخی از خدمات انتظارات آن ها برآورده شده است. اما از جهاتی دیگر از جمله وضعیت معابر و کانال کشی روستا، مشارکت روستائیان در اجرای طرح و تاثیر اجرای طرح بر معیشت روستائیان، مشکلاتی برای ساکنان سایت ایجاد شده است.

A Survay on the Inhabitants View on the Relocation Plan of Islamieh Village

Throughout the history and all around the world, ever since the establishment of the rural settlements, some of these communities have been moved to different locations. The reasons for these displacements are diverse and include natural disasters, protection of natural resources, war, development projects and other factors. A review of the documented experiences reveals that in spite of the positive effects of some relocation projects, the settlers were sometimes displeased with its mode of execution. The most important reasons for the dissatisfaction include loss of land, legal disclaimer of properties, the rupture of services and social networks , loss of sources of income, social tensions, problems in the allocation of funds for housing construction in new location, the urban style of design in the overall form of the rural settlement, weakness or loss of cultural identity, traditional patterns of authority and potential for collaboration, obstacles to the participation of the rural dwellers in the relocation process, physical problems in new settlements, and other factors.Islamieh village as part of Shirvan district of Shirvanchardavol township of Elam province is one of villages in which the relocation process was performed due to shortage of space, physical and health considerations.The method of this research is descriptive and analytical, and the relevant data has been collected through field research and observation, complemented with questionnaires and interviews. In this study, several indexes including housing conditions and funds, villagersrsquo access to some services, evaluation of the rate of participation in the execution of project, the effects of relocation on livelihood, and other factors have been considered. Also, a poll has been carried out among 44 households in the new village. The aim of this paper is a survey of rural dwellersrsquo opinion in Islamieh village on the relocation plan, considering the physical dimensions of the settlements (housing quality, rural routes and footpaths, management of runoff and sewage), access to services, infrastructure and superstructure, participation of villagers in the project, displacement effect on the livelihood and satisfaction of villagers.The results show that villagers are satisfied with some aspects of the village relocation plan including the location of site, adjustment with neighbors and access to some of the services However, some other aspects, such as the condition of routes and water canals, participation of villagers in the project and effect of the relocation on the livelihood choices have been sources of dissatisfaction among the residents.